Tractaat van de reformatie der kerken - pagina 111
DRIE AFWIJKINGEN HIERBIJ.
als
een krankheid,
opkomende,
alras
kerke groot doet
De tweede
lichaam maar in de hersenen bedwelmt en de hulpeloosheid der
die, niet uit het lagere
het bewustzijn zijn.
afwijking,
waarop we doelden, bestaat
haar leden
formatie der kerk wat
vere
97
onze kerken
betreft.
in
de onzui-
Niet dan hoogst
vergadering van belijders ontstaan. onder de Roomsche hiërarchie geweest en door de Reformatie daar van onder uitgekomen. Dit heeft gemaakt dat men in tal van plaatsen groote massa's in de gezuiverde kerk heeft meegekregen, bij wie belijdenis en wandel in menig opzicht van den beginne aan nog hoogst gebrekkig was. Toen nu later deze kerken een staatsrechtelijk privilegie verkregen, is dit kwaad nog verergerd, zelden
zijn
Verreweg de meeste
uit geleidelijke
zijn
eerst
doordien velen tot deze kerken toetraden met het oog op ambten en eereposten. En nog brecder proportiën nam dit euvel aan, toen het denkbeeld van een volkskerk de geesten begon te benevelen, en
men,
het
kiezende, in
nationaal belang als richtsnoer voor kerkelijke gedraging de sluizen wijd openzette voor alle wateren, die er slechts
wilden stroomen. Feitelijk
nooit
derhalve de toestand in deze kerken
is
zuiver geweest, en heeft
men
naast het eigenlijk belijdend be-
standdeel nog een niet-belijdend, onverschillig en wereldsch bestanddeel in de kerk bijgehouden, dat van den aanvang aftegen de gezondheid
van haar levenskracht heeft gereageerd. Een afwijking, waarvan weer onderscheiden is de d e r d e of laatste afwijking waarop gedoeld werd, en die zich daar voordeed, waar het bederf niet in de kerke zelve ontstond, maar er insloop van buiten af. Dit had op allerlei manier plaats. De eene maal uit een naburige of verwante kerk, gelijk dit aan de Duitsche gereformeerde kerken overkomen is, nu onlangs uit de unirte en vroeger uit de Luthersche kerk. Een andermaal kwam dit bederf uit de scholen, gelijk ten onzent het geval was met de Leidsche hoogeschool in de dagen van Arminius, en in de kerken der Hugenoten door den schadelijken invloed van de school van Saumur. Weer een andermaal sproot dit bederf voort uit de algemeene letterkunde, gelijk in de dagen der Engelsche Deïsten. Nog weer een andermaal vond dit bederf zijn oorsprong bij een overheid, buiten de kerk staande, die met opzet den eigenaardigen geest der kerk zocht te breken. Of ook eindelijk werd dit zaad des verderfs met kwistige hand in den akker der kerk gestrooid door de revolutionaire
de
conscientie
en
mystieke geestdrijvers, die de vaste ordeningen
loswrikten.
en
in
dusdoende het karakter der kerk on-
dermijnden.
Reeds
deze
drie
afwijkingen
manen
dus,
om
bij
deformatie 7
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1884
Abraham Kuyper Collection | 226 Pagina's
![Tractaat van de reformatie der kerken - pagina 111](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/abraham-kuyper-collection/tractaat-van-de-reformatie-der-kerken/1884/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1884
Abraham Kuyper Collection | 226 Pagina's