Het Calvinisme en de Kunst - pagina 62
62
Fermenta
zijn
Werke.
(lopnilionis. Siimmll.
licipz.
INÖI.
II.
p.
106)
is,
do theosoplien do „hoorlijkhoid" sleeds malorioel opvallen en ze op don geest Eerst als do sleclils weten over to brengen, tloor geesl en slof lo idontilieoron.
(lat
wordt volgeliouden, on men laat dolioerden geest doorscliijnen, ontkomt men aan liet panlhoïsliseh govaar, dat dusver alle llieosopliievorzelschapte. „Heerlijkheid'' is naar luid der Heilige Siluin het schoon in zulk een luister, volkomenheid en alomvattenden rijkdom, dat alle beletsel wegvalt, waardoor wij anders uit oerbioil weeiliouden worden om hol denkbeokl van hel Selioone met het Wezen Gods logenslelling tnssclien geesl on stof sliong
lijkheitl
op eigen wijs
in
de slof on op
oigc-n wijs in
verbinden.
te
-")
Joliannes' Evangelie, Hoofdst
XVII
coll. 2i.
5.
:
geest en slof heft daarom de belrekking waarin beide tot elkander slaan, en zoo ook heft de zuivere transcendentie, waarin God zich van de schepping ondersclieidt, do betrekking niet op, die krachtens het Wezen Gods zelf tusschen Hem on die wereld gegeven is. Do p o t o n l a om een wereld te scheppen beslaat eeuwiglijk en noodzakelijk, geheel afgescheiden van de vraag, hoe en op wat wyze deze potentia straks actu wordt. -')
De scherpe onderscheiding tusschen
niet op.
i
"-)
De woorden van den
cilroZ XTTO
HTi(r£i>iq xófffzov
heiligen apostel Paulus zijn,
roi^
Troii^f^ztrtv
Rom.
vooCfMvx. y.u.'bo^a.T-JA,
Do
/,
1,S0:
to.
ykf xó^xtx
re xihoq ctvrov
l^C^ju-ijlic
en niet Qsóry,^ Las men fórvj^, dan zou hier staat vast, daar geen enkele variant voorkomt. pantheïsme schuilen; juist door de lezing QstÓT-/iq snydt Paulus alle govaar hiervoor af. Er is hier toch sprake niet van God zelf, maar van iels, dat uil God uitgaande in zijn schepselen openbaar wordt. Zijn A-Jvy,;^^: is een kracht, die Hy. zonder in zijn creatuur op te gaan, nochtans (zelf transcendent blijvende) immanent in zijn schepselen werken doet. 'De QeiÓTvtq, die hier aan wordt toegevoegd, is dus eveneens niet God zelf, maar hel absoluut goddelijke, dat Hij, to
iczi
0e/ÓTvj5
zelf
transcendent
etq
éivxi
atroijq x'JXTToXoyi^rovq.
blijvende,
immanent
in
hel absoluut goddelijke, niet iets goddelijks,
zijn
lozing
Osi'oTViq
schepsel doet uilkomen.
want
Ik zeg:
naast deze 0f<5TV5^ staal niets
dan de \i-rj.iiiz. Vraagt men nu. waarop deze f;3T>ïc doelt, dan geeft de Context een duidelijk antwoord. Er is spiake van de afgoderij. De mensch heeft. God door die oprichting voorbijziende, zelf een gestalte gezocht om te aanbidden van een beeld heeft hij „de heerlijkheid des onverderfelijken Gods veranderd in de gelijkenis van een beeld"'; (vs. 23); en, thans van hel beeld op hol menschelijk (7i?;aa gevallen, is hij geëindigd met te verzinken in Paodoraslio en allo schandelijkhcid. En dit nu, zegt de apostel, zou niet goscliied zijn, zoo do mensch een oog had ;
gehad voor de Qstóry,; die uit alle schepselen hem tegenslraall. Hieruit blijkt, dal do fjÓTn^ niet op Gods wijsheid, op zijn goedertierenheid enz. ziet, maar wel terdege op dat stempel van hel goddelijke, dat on in de geestelijke on in de stoffelijke sfeer door den Maker op al zijn maaksel gedrukt is Dus ook zijn wijsheid, zijn gootlertierenheid enz., maar in alle deze niet hot wijze, hel goede op zichzelf, maar hel goddelijke stempel dor volkomonhoid, dat erin blinkt. Goljjk onze Confessie in Art- 2 zegt: „Ovormils de geheele werelt voor onse oogen is als oen schoon boeck, in hetwelk allo schepselen, groote ende cloyne, geljjck als letteren syn, die ons de onsienlicke dingen Gods geven te aanschouwen, namelijk si.in eeuwige kracht ende goddelyckheit." Men lette er dan ook wel op, dal de fiSTuc iels is, II.
dal xxiofÜTxi.
Overigens
komt hot woord
26 voor ^eiÓTY^To; het juistere
ós-^Ótvjto;
in
^iióry.q
weinig voor.
de plaats trad, wordt
Nu
in
Isocr.
0e<ÓT)j; volstrekt
naar de xo/v^ verwezen, en zelfs daar is hel zeldzaam. Hy Licia.m's, do Calumniis 1, n, heet het; tÓ^oi/; toivw olu/xedx töHv AXs^zC^pov (P'tXuv Trxpx tov axtfov
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1888
Abraham Kuyper Collection | 88 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zondag 1 januari 1888
Abraham Kuyper Collection | 88 Pagina's