Locus de Consummatione Saeculi - pagina 502

170

College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

van de

paleis

zijn

mannen

architecten.

noodig,

regeering

een

om hem

Evenzoo heeft

hij

op het gebied van gezondheid

voor te lichten. Maar hierbij bestaat verschil. Wil

gebouw

laten

bouwen, dan zegt

ze,

„zoo en niet anders

wil ik het hebben." Moet daarentegen een geneeskundige raad advies aan de

uitbrengen, dan zegt ze niet, zoo wil ik advies hebben, maar ze eenvoudig „hoe is het" ? Nu bestaat er nog een andere categorie van personen, die de vorsten gebruiken. Onze koningin gebruikt b. v. in onze West een' Gouverneur, in onze Oost een Gouverneur-G-eneraal en in de verschillende provinciën van het rijk com-

regeering

vraagt

Waarom? Omdat zij niet overal te gelijk kan zijn en daarom de stedehouders moet handhaven. (Het zou veel schoener zijn, wanneer men de commissarissen der koningin niet met den Franschen naam. maar stadhouder genoemd had. Dit is echter niet zoo geschied, omdat men vreesde ze daardoor te veel in de hoogte te stellen, en ook omdat deze naam vooral missarissen der koningin.

aan het Huis van Oranje eigen was.)

Wat is het verschil'? Dit, dat op eenen architect of geneeskundigen raad geen gezag gelegd wordt, op den commissaris des konings en den GouverneurGeneraal daarentegen wel. De Souverein bedient zich van deze personen, als kanalen, waardoor hij in andere plaatsen zijn gezag uitoefent. Aldus wordt de tegenstelling gevoeld, dat God instrumenten en organen gebruiken kan. Instrumenten gebruikt 'God nooit voor eenige uitvoering van zijn gezag, wel om een daad tot stand te brengen. Als God b.v. een' moordenaar gebruikt om een koning van Israël uit den weg te ruimen, is deze geen orgaan, maar instrument. Daarom zijn het telkens organen, waardoor God zijn souverein gezag uitoefent. De nota, waarin, ten opzichte van de eigenlijke beteekenis en aanwezigheid van alle overheidsgezag op aarde, het verschil uitkomt is liet ius discretionis, want daardoor wordt aan een gebruikt persoon de macht gegeven om zelf te oordeelen, om orgaan te zijn, om zelf besluiten en beslissingen te nemen naar eigen inzicht, evenals dokter en advocaat organen zijn, omdat aan hen zelf de beoordeeling wordt overgelaten. Een ambtenaar daarentegen heeft slechts de wetten uit te voeren, heeft geen ius discretionis. Daarom moeten we wel onderscheiden tusschen een drager van gezag en een ambtenaar. Het principieele verschil is, dat de ambtenaar een arm van de souvereine macht is, waardoor ze hare macht uitwerkt; dat, waar er organen geboren worden en er personen optreden, deze van den vorst of van de overheid macht ontvangen om de macht naar eigen inzicht uit te oefenen. Dit geldt nooit absoluut, maar

toch heeft het orgaan een kring, waarin het zelf beslissen kan,

aanstelling

van ambtenaren

in de

b. v.

de

Oost staat aan den Gouverneur-Generaal.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen