Locus de Consummatione Saeculi - pagina 748

416 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

den openbaren weg te bouwen on van lieverlede werd dit recht ook toegekend aan andere Protestantsche sekten. Doch kras zette integendeel de Magistraat haar plakkaten door tegen de Roomschen, in die streken, waar zij in de minderheid waren. Hadden ze de meerderheid, dan behielden zij de oude kerkgebouwen en zag de magistraat dit door de vingers tot groote ergei-nis van den Gereformeerden predikant, die slechts een klein kerkje had. Van deze predikanten is de aandrang tot de staten tot het uitvaardigen van nieuwe plakkaten het sterkst uitgegaan.

We

laten ons verder met de historie niet in, maar de eigenlijke theoder Grereformeerde theologen was volstrekt niet vrijheid van godsdienst en kerk in den zin, waarin wij het verstaan.

rie

Toen

kort

godsdienst

het

voor

allen

tcragslaait ivilden,

der

Spanjaarden de Ifoderaten

verklaarden de Geref. theologen

Staten, dat de strijd tegen Spanje niet gevoerd

aan de

elke religie,

baren

na

maar

alleen voor de

umre

van de nietivare

eeredienst

religie,

ums voor

rrijlieid

van

in een geschrift

de vrijheid van

en dat ze duiding van eiken open-

religie bleven

beschouwen als schending van

den 2Jlicht, loaaronder de magistraat stond. Hierin ligt in vergelijking met de Roomsche theorie een groote schrede voorwaarts. De libertas in foro consciëntiae, in huisgezin en privaten h'venskring

was

gered. Vandaar, dat uit andere landen veel ketters, die in

land

niet

geduld

werden,

hierheen

kwamen, omdat

hun eigen

ze hier ten minste één

plek in Europa vonden, waar het leven der consciëntie en het huiselijk leven

ongedeerd existentie kon vinden. het beginsel, dat consciëiüievrijheid ook eischt een uiting van gedachten, openbaring van het consciëniieleven, een propagatie van denkbeelden en het hebben van een eigen eeredienst ten behoeve der religie, ontbreekt bij de toenmalige Geref. theologen ten eenenmale, omdat zij veel te veel door de Roomsche

Maar

een

theorie

bevangen waren

om

tot dit

hooger inzicht

te

komen. Werkelijk vinden

Willem van Oranje en enkelen zijner uitnewe daarentegen mende mannen. De Geref. predikanten daarentegen met Datheen en Moded aan het hoofd hebben altoos zoo sterk mogelijk tegen deze tweede opvatting van dit beginsel ivel bij

de libertas consciëntiae gereageerd.

aan de Gereformeerden, op welke gronden ze zich alzoo stelden, dan beroepen ze zich op: 2 Cor. 5 vs. IL

Vraagt

tegen a.

men nu

Rome

Daarmee zeiden ze is uitgesproken, dat men in geestelijke zaken geen divang moet bezigen, maar alleen Tti^i^bg, dat men niet iemand, ook niet de Overheid, moet dwingen om de ware belijdenis te aanvaarden, maar in den naam des Heeren moet zoeken te overreden en te overtuigen, omdat dwangmiddelen in geestelijke zaken niet te pas komen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen