Locus de Consummatione Saeculi - pagina 742

410 College-dictaat Tan een der studenten (Dogmatiek). liet geval meestal zoo voor, dat niet de ketters, maar juist de Gereformeerden door de Overheid uit do kerken werden gejaagd. Dit alles is een sequeel van het onder het eerste punt genoemde. Hel ius circa sacra randde het ius iii sacra aan. De Overheid toch kon van een ketter zeggen, dat zij hem geen ketter vond. In het felle opv\^assen van het Kemonstrantisme werden zoo de Gereformeerden juist uitgedreven en de ketters door de Overheid gehandliaafd en het was de eigen sclnihl der Gereformeerden, want zij juist hadden het recht daartoe aan de Overheid toegekend.

deed zich dan

3*^.

ILinisterium

Verhi 2'>rocurare

et scJioIas

institiiere.

Dit ius circa sacra grijpt al dieper in de sacra

in.

Onder „ministerium Verbi procurare" verstond men niet alleen het geven van traktementen, maar er zat meer in. Het stond aan de kerk niet vrij een ministerium Verl)i op te richten zonder permissie, zonder „hando2Jenin<j" van de Overheid. De Overheid zorgde dus niet enkel voor de traktementen, maar had ook

zelf

het

recht

om

het

ministerium Verbi en de predikantsplaatsen

creëeren. Voor het ministerium Verbi

gezegd, dat de wetenschap

vrij

waren

scholoi noodig.

Nu werd

moest beoefend worden, maar

de school niet tot de zorge der kerk behoort, leidde

men

te

er niet

uit het feit, dat

verkeerd

af,

dat ze

daarom aan de Overheid toekwam. Dit was de grooie fout, dat men geen oog had voor liet vrije initiatief Vanzelf volgde zoo, dat de Overheid de scholen voor aanstaande predikanten ging oprichten. Er werd daarbij wel bepaald, dat de Heeren de confessie moesten onderteekenen, maar uit het Archief van de Theologische faculteit te Leiden weten we ook, dat b. v. Scholten, Kuenvn en Kist hun naam onder de drie Formulieren van Eenigheid gezet hebben, al geloofden ze er ook niets van. Voor ons is zoo iets onbegrijpelijk, maar het is toch zoo. Thans is dit afgeschaft, doch toen leefde men in zulk een onbewusten toestand. Het was weer augur augurem ridet. Ook zorgde de Overheid voor het Hooger Onderwijs en eischte zij de onderteekening der drie Formulieren, niet in de eerste plaats ter wille van de Kerken, maar omdat ze zelf een waarborg wilde hebben, dat de Gereformeerde en niet een valsche religie in stand zou blijven. De Overheid als eene Protestantsche tegenover het meestal Roomsche buitenland staande, had noodig te :

weten,

dat

het volk Gereformeerd was, wilde ze zich in de toekomst hand-

haven.

Ten vierde werd aan de Overheid het ius toegekend om de ministros hun inlicht te houden, desnoods vi coactos. Niet alleen moest de Overheid toestemming geven voor de instelling van een ministerium Verbi, maar ook heeft de regeering het ius patro}iafiis in stand gehouden. De heer van een heerlijkheid, die feitelijk de vroegere magistraat 4**.

Verbi bij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen