Locus de Consummatione Saeculi - pagina 557

225 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek). op

ideeën

en

niet op historiscli

moeten kennen,

terw^ijl

gegeven

men evenmin

feiten,

iets

van

want daarvoor zou men sociologiscli contract als

die

van

van overweldiging weet. Gaat tnen nu niet oj) feiten af, maa,r j^sychologisch te iverk dan heeft de „over7nachtstheorie" de ivaarschvjnlvjkheid voor zich en wel om de volgende reden. Het patriarchaal verband kon alleen door „verzet" worden verbroken en daar alleen kan de patriarchale macht blijven bestaan, waar dit verzet mislukt. Zij kan niet blijven bestaan, waar de drager van de potestas patriarchalis niet beschikt o\er genoegzame middelen om verzet te breken. Het is niet waar, dat de dragers van de potestas patriarchalis met degenen, over wie zijj de patriarchale macht vanzelf uitoefenden, in onderha?ideling zyn gekomen, opdat zij voortaan zich aan hen als overheid zouden onderwerpen neen, de zuivere volkomen reden ligt niet in een handelscontract maar in een gehoorzamen aan overmacht. De patriarchale macht berustte namelijk in handen yan grijsaards, het leven was in den toenmaligen tijd langer van duur, de families wijd vertakt en zij, die patriarchale macht droegen, oefenden die uit over personen in de volle kracht van 't leven, daar ook de lichaamskracht toen ter tijd een niet geringe was. Het laat zich nu gemakkelijk begrijpen, dat eigenzinnigen zich niet aan die grijsaards stoorden en eveneens, dat die oude mannen zich niet tegenover dezen konden handhaven. Terwijl nu deze jongeren hun eigen weg gingen, werd door verzet dus het patriarchaal verband gebroken, en waar deze band verbroken was, daar was het gevolg eene worsteling tusschen gelijken, die elk voor zich de overheidsmacht wilden hebben. Deze overmachtstheorie wordt, voor zoover we kunnen teruggaan, bevestigd door de historische berichten en de traditiën, waarin we steeds van overweldiging en niet van een contract lezen, doordat de een zijn gezag zoekt te vestigen over den ander. Waar nu die daad van verzet en geweld van lieverlee het recht van den sterkste tot heerschappi-j bracht, moest er een staat van anarchie geboren worden, omdat bij een volgende gelegenheid een ander, die zich machtig feiten

;

gevoelde, evenzoo ging handelen. Dit verbrokkelde en verontrustte, ivaardoor de

werd tot het vestigen van een vaste orde der dingen. Aldus is uit gevolgen der zonde en uit den nood des volks de behoefte en verwezenlijking dier behoefte geboren om een ordelijke saamleving door een gemeenbehoefte gevoeld

de

schappelijke wet en regel in te

't

leven te roepen, en de macht

om

die regelingen

kunnen handhaven.

We 1.

hebben dus drie elementen: de door

God

iïi

momenten in de meyischelijjke natuur waant it het staatsbegrip opkontf

de schepjnng gegeven

de 2)otestas pair ia en het familieverband,

;

15

,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen