Locus de Consummatione Saeculi - pagina 685

S58

College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

eenvoudig geen recht denkbaar is. Op die lijn nu, waarop ook prof. Buys zich bewoog, kan men niet spreken van algemeen recht, en kan inen slechts het positieve recht behandelen. De Gereformeerde belijdenis staat hier lijnrecht tegenover. De Gereformeer-

den zeggen,

dat de lex aeterna, dus het ius aeternum

God inwonend. Door God

is

in Principe universi,

de Schepping in Zijne ordinantiën, instellingen en geboden een recht uitgesproken, hetwelk in Zijn Woord nader dat

in

is

is in

Daarom is de Overheid gehouden: haar recht in speciali toe te passen het algemeene recht Gods.

is toegelicht.

P.

in

2",

toe te geven, dat in het

algemeen recht een norm gegeven

is

om

op het

positieve recht critiek uit te oefenen. 3.

te

erkennen,

dat

het

ik

vrijheid in zichzelf heeft

positief recht in het oogloopend tegen het recht

Zoo genomen wordt dus 1.

Gods

om

daar,

waar het

ingaat, zich te verzetten.

gewonnen waaraan het zich conformeert. en verbetering onderworpen is.

drieërlei

:

dat het recht een regel heeft,

2*^.

dat het recht aan critiek

3".

dat het ik een 86? ^ol nov arü heeft tegen het recht der Overheid. Hierin

komt het hooge karakter ook

der Overheid

uit,

maar aan den anderen kant worden

op deze wijze de onderdanen voorgesteld als schepselen Gods, als men-

schen, als zedelijke en redelijke wezens.

,

Daarentegen loopt de leer van Spinoza c.s. hierop uit, dat het recht een absolutum is. Zijne stelling: Deum ius tribuisse, cuit ribitit vim, nioet ten slotte uitloopen op het recht van den sterkste. Maar waarom is dan toch eigenlijk die algemeene opvatting van het recht over den kop gehaald? Omdat men tot op Buys nog wel algemeen recht studeerde, maar uitsluitend als lus naturale. Zóó doceerden de Leidsche professoren de Koek en Asser het ook. Doch op deze wijze vorderde men niet. De gegevens waren zoo schaarsch en sober. En spoedig kwamen in de behandeling drie fouten voor den dag, waarin men vervallen moest: l*'. moest men steeds aprioristisch te werk gaan. 2'*. was het rekenen met de historie onmogelijk. 3. moest men aan het recht, onverschillig waar het voorkwam, in dit land of in dat land, in deze streek of in die streek, en geheel en al losgemaakt van omstandigheden en toestanden, ééne eenvormige gestalte geven. Overal gelijkmatig recht indragen, niet rekenen met de veelvormigheid van het recht, noch ook met den stand en de positie van het recht in de verschillende natiën en toestanden, ivas eisch van deze behandeling van het natuurrecht. Wat wonder, dat deze behandeling spaak liep en men zijn toevlucht nam tot de behande-, ling uitsluitend van het positieve recht. 23

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen