Locus de Consummatione Saeculi - pagina 556

224 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

Thans

meer

zeggen over het eerste punt van de §, dat kwam door een rechtstreeksche ordinantie of daad van God. Dit is genoegzaam gebleken uit de uitdrukkingen AXlGig CCV&QCa7TLV7] en iè,0V6icil VTlSQhy^OVGCii. Na is de vraag: hoe zijn de Overheden er dan gekomen op eene ivijze, dat ze als gave van God en als deel van Gratia conmiunis te beschouwen zijn, ivaarvoor ive God te danken hehbeif? Als de mensch ze zelf vond, behoeft hij immers God niet te danken, zou men kunnen zeggen. Daarom staat in de § aangegeven, dat God ze liet opkomen uit den nood der volkeren. Hoe zijn de Overheden er dan gekomen? Zoolang de potestas patria ook doorv^^erkte in 't familieverband en in 't familieverband de primogenitnur ontstond, zoodat de vader, grootvader of overgrootvader, de oudste volgens de primogenituur patriarchaal gezag uitoefende over kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen van den stam zoolang was er dynastiek in de primogenituur een zeker gezag en verband gegeven. Toen dit patriarchale verband echter later te loor ging en verzwakte, doordat deelen van families zich zelfstandig vestigden, de primogenituur niet geëerbiedigd werd en de eene stam de andere overweldigde, kreeg men nu massa's' menschen, die bij elkander woonden, met elkander niet te doen wilden hebben, terwijl alle dynastiek patriarchaal verband bij hen ontbrak. We moeten dus nagaan, welke elementen in dien toestand in die menschenmassa's aanwezig er

is

niet

veel

te

de instelling van den magistraat niet tot stand

waren. 1".

We

vinden er dan drie

:

de patria potestas overal nog aanwezig

dat

blijft,

dat ook het familie-

op zekere hoogte en graad, dat in het gezin door X)atria potestas het denkbeeld gegeven is en tot bewustheid kwam, dat er

verl^and

overal

blijft

bestaan

tot

één ordent en de anderen gehoorzamen. 2.

Van den anderen kant

verbroken bepaalt

is,

tot

is,

over die grenzen uitstrekt. Dit 3.

Voegt

waar het familieverband, het patriarchale

stelsel

het denkbeeld aanwezig, dat dit volksverband zich nu niet alleen het huisgezin, de geslachten en de stammen, maar dat het zich

men

is het sociologisch

die twee saam, dan

zijn het de

begrip van saamhoorigheid.

twee noodzakelijke momen-

waaruit vanzelf niet het Overheidsbegrip, maar de^Overheidsidee opkwam. Of die idee zich 't eerst realiseerde, doordat men tezaam geraadpleegd heeft en oor doelende, dat men een zekere orde op de dingen moest stellen, daartoe personen aanstelde en met het overheidsgezag bekleedde of wel, dat machtige personen door overmacht en geweld de anderen onderwierpen en als ten,

resultaat van die gebeurtenis eene gehoorzaamheid aan zich hebben afgedwon-

geen zaak, die de menschen kunnen uitvinden, want bij geen enkel de annalen zich zoo ver uit. Alle redeneeren daarover berust

gen,

is

volk

strekken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen