Locus de Consummatione Saeculi - pagina 394

62 College-dictaat van een der studenten (Dogmatiek).

den oorspronkelijken behouden.

mensch,

Dit strekt zicli verder uit, alleen

niet

tusschenbeide

op

maar

want de

bij

wijze van rudera voor den

stuiting door de Gratla

intellectueel gebied,

maar

mensch

Communis treedt

ook op ethisch en aesthe-

tisch terrein.

Er is in den mensch een besef over van reclit en onreclit, van waarheid en leugen, van goed en kwaad. Dit besef werkt door de consciëntie. De consciëntie behoort dus thuis op 't ethisch gebied van Gratia Communis. In 't Paradijs had de mensch geen consciëntie, want de consciëntie werkt negatief. Eerst na den val schonk God den mensch de consciëntie als schutsengel en betoonde Hij daarmede een daad van Gratia Communis. Paulus' verklaring, dat de Heidenen de wet in hun hart geschreven hebben, beduidt niet hetzelfde als de belofte van Jer. 31 33, 34. „Ik zal myjn ivet schrijven in hunne harten" en „Zij zulkn Mij allen kennen." Dit laatste is een daad van speciale genade. De bedoeling van Paulus is, dat de Gratia Communis de consciëntie in het hart van den mensch behouden en bewaard :

heeft.

Op aesthetisch gebiedt geldt 't zelfde. De zonde in haar doorwerking maakt Ook de hel draagt een aesthetisch karakter, wat uitkomt in haar

alles leelijk.

duisternis, boosheid, en onschoonheid. Dante, in zijn „Inferno", toekent de hel als

openbaring van

't

gedrochtelijke en monsterachtige. Bij groote doorwoeling

laaggezonkene zin en smaak in 't ruwe en gemeene. Doordat de Gratia Communis nu de doorwerking der zonde heeft gestuit, heeft de gewone mensch een aesthetisch besef, smaak en zin voor het schoone en waardeert hij het, als iets, dat hem van God toekomt.

van de zonde

2".

Dit

krijgt de

Positieve werkingen.

komt

't

sterkst uit in de voor ons zoo verborgen daad van

't

mysterie

personen creëert. Hoe komt het, dat de eene mensch vijf, de andere tien talenten ontvangen heeft, dat er nu hier, dan daar een geniaal man opstaat, zonder dat hij die genialiteit aan zijn vader of moeder ontleent? De Schrift antwoordt: „God formeert hun aller /iar/", d. w. z., dat de grondtype van iemands persoon met het in hem schuilend genie en talent een onmiddellijke daad Gods is. Had de zonde rechtstreeks doorgewerkt, dan zou elk genie voor het booze besteed worden en al het geniale zich ten verderve keeren (Cf. Multatuli). Van alle genieën, ook buiten de wedergeboorte om, mag niet gezegd, dat zij hun talenten ten booze besteden. Het optreden van Multatuli tegen de gruwelen in Indië droeg een nobel karakter. Op allerlei gebied en in allerlei kringen zijn er geniale mannen voor 't menschdom ten zegen geweest (Cf. Confucius, Buddha, Plato, Aristoteles etc). Zij allen hebben naar Gods, waardoor

hij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen