Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 280
Deel een. Inleidend deel
Afd.
272
Theologie
§ 90. ERNESTI.
III.
aan haar smadelijk bankeroet voorafging den stoot
die
,
Hfst.
2.
,
en toen deze machtige denker op 6 December 1740, na de
gaf;
terugroeping
ballingschap, zijn triomfalen intocht in het
zijn
uit
Halle der Piëtisten hield, symboliseerde zich hierin slechts de vol-
komen
nederlaag,
die
aan
gading
straks
op
elk
punt van
de
conservatieve
Theologie van
alle
het breede slagveld te wachten
stond. Gelijk de Piëtisten aan de orthodoxe Theologie de belang-
en sympathie van de vromen onder de kleine burgerij ont-
stelling
roofd hadden
zoo ontstal het Wolffianisme haar de instemming der
,
meer beschaafde klasse vertwijfelen
te
vertwijfeling, dat ze niet beter
na kort
het ook heftig
zij
,
losophie in de behield
op
,
armen
aan zichzelve
beter
waande
te
kunnen doen, dan
tegenstribbelen
,
,
zelf-
zich,
der Wolffiaansche Phi-
werpen. Ze zou dan minder, maar wat ze
te
rechtstitel
meer het testimonium
maar de
zij
het was in deze periode van moedelooze
en
;
deze verlatenheid begon
in
;
bezitten
en die rechtstitel zou niet
,
Sancti, noch de Schriftautoriteit,
Spiritus
demonstratie- mathematica zijn. Dit
was den zwakken Theo-
logen dier dagen een pak van het hart. Ze zouden dan nu voort-
op
aan,
schappen konden.
van gelijkheid met de helden der overige weten-
voet
meetellen
,
En
ze
als
geleerden
,
maar van verre
vermoeden
te
ginsel verloochend
de ratio
,
als
,
hoe hiermee hun theologisch bemeesteresse erkend was
durende slinking van het kleine kapitaal moest
straf
hun beweringen bewijzen
die
sloten dien koop, zonder aanvankelijk althans ook
zijn
,
,
en voort-
dat nog gered scheen
,
de
voor hun beginselloosheid. Alras bleek het dan ook
„een afloop van zeer
wateren".
snelle
De
Philosophie had in minder
dan twintig jaren heel de Kerk veroverd, en hoe ook onder de Wolffianen nog enkelen het Supranaturalisme poogden te mainteneeren in
,
toch sprak het vanzelf, dat Wolff 's systema den Rationalisten
de hand moest werken,
alleenheerschappij ,,
te
om hun
eerst de
hegemonie, straks de
geven, tot eindelijk Kant opstond, en hun
essentia entis possibilitate eius intrinseca absolvitur" als een spin-
rag wegvaagde. Niet eerst door Kant dus, maar door Wolff reeds
waren de ancilla
de
S.
rollen
geworden
omgekeerd ,
:
de philosophie was regina de theologie ,
en tegenover den hoeksteen der Reformatie dat ,
Scriptura als lapis Lydius in het rijk der waarheid was, gold
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1894
Abraham Kuyper Collection | 502 Pagina's
![Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 280](https://geheugenvandevu.digibron.nl/images/generated/abraham-kuyper-collection/encyclopedie-der-heilige-godgeleerdheid/1894/01/01/1-thumbnail.jpg)
Bekijk de hele uitgave van maandag 1 januari 1894
Abraham Kuyper Collection | 502 Pagina's