Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 268

" ,

Afd.

2 6o

Hfst.

2.

III.

§88. WALCH.

Onder Philosophie verstaat hij dus niet alleen de formeele vakken maar ook de materieele. Ook toch de metaphysica is uitstekend, „si sobrie at circumspecte fiat, nee contemnenda sunt axiomata seu principia metaphysica; magni quippe momenti dogmatibus evidenterque

confirmandis,

253). Hij keurt

(p.

demonstrandis,

daarom den

subinde inservientia

weg wel

piëtistischen

maar handhaaft tegenover het streven der

af,

beslist het

gebruik der theologia naturalis

Piëtisten toch zeer

259

(p.

quibus veram revelationem a falsa

cernere licet"

(p.

De

276).

rectius

291). Iets

e

sacris

e

wat

quodammodo

plaats

behouden want ;

suppeditat,

,,

licet

innotescat

plenius

expediri

nequeunt"

(p.

bespreking van de tot haar behoorende

breke scherpe lijnen

", ,

maar ook

vakken

geven § 88.

stellig

is

in ge-

blijft hij

het inzicht dat

hij

in

hij

moge

de Theologie poogde

niet.

Johann Georg Walch,

Buddeus' schoonzoon zijn leerling, hij

de

bij

Zijn meening slingert rusteloos

te trekken.

tusschen de twee uitersten op en neder, en, hoe geleerd zijn, helder

ook

toch

quae lumen

Hij eischt dus

305).

blijkbaar een degelijke en ernstige propaedeuse,

geweest

ethica

negligenda aut contemnenda non est"

lumine revelationis longe

rationis

dis-

dan ook toepast op de „iurisprudentia, quae

hij

veel dingen te behandelen heeft „ quae sine princpiis

te

de ge-

hauriatur; ideo tarnen quae rectae

litteris

regulam,

sequitur

rationis

licet

60). Ja,

Philosophische ethiek moest deswege

ook naast de Theologische haar

(p.

—

der theologia naturalis zijn van dien aard „ut certa inde

gevens

criteria fiuunt,

longe

niet bepaaldelijk

behoorde

JOHANN GEORG Walch was

maar bijna ook

niet slechts

geestverwant.

tot die Supranaturalisten der eerste generatie

nog inbeeldden orthodox zin willen

in elk opzicht zijn

onderdoen

,

voor geen

Piëtist in

,

die zich

vroomheid van

en toch tegelijk aan de eischen der Rede volle

recht willen doen ervaren halfslachtig karakter

te zijn,

Ook

;

zonder

te

vermoeden

,

hoe ze door

dit

hunner Theologie zichzelven verzwakten en den

triomf van het Rationalisme voorbereidden. Walch's Encyclopaedie

draagt ten ed.

titel

:

Einleitung in die Theologische Wissenschaften 2e

Jena 1753 (ie ed. 1734); het eerste

,

in het

Duitsch geschreven

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen