Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 263

Afd.

Hfst.

2.

III.

stonden

mittelt " naast elkander

,

en beide

als

255

vreemde bestanddeelen

naturae" werden toegevoegd.

et moralis e libro

aan de „theologia

BUDDEUS.

§ 87.

Als godsdienstig en zedelijk gestemde lieden leefden de Supra-

grond der zaak

naturalisten in den

kwam

toevoegsel

als

en buitengewone Ethiek in

oud-orthodoxen

om

recht der ratio,

maar

loopen,

aan

als

Voor S.

dat extra-deel nu hielden ze wel

Scriptura vast, en ontkenden het

vaststelling

weer

niet,

en toonden gedurig ook bewijs

;

den inhoud der Schrift door haar zeef te laten

hun

bij

zuimden ze toch

bij.

aan de

zin

de natuur en de ratio maar

uit

dan nog een dosis bnitengezvone waarheid

hier

in

bij

van het gezag der Schrift ver-

die zelfde ratio steun te zoeken,

hun dogmatische bewijsvoering dat een ,

de rede ontleend voor hen wel zooveel kracht bezat,

de autoriteit der H. Schrift. Sterk

als

anatomici

misten ze ten

,

eenenmale de gave van den physioloog. Vandaar dat ze de Schrift en haar doctrina bijna uitsluitend van den buitenkant bezagen, en

voor haar organisch

dan gedurig

concessièn

kleine

tot

oude systema verloor

oog hadden.

geen

leven

noopte hen

aan de mannen der rede. Het

Fort na

gaafheid.

zijn

Dit

fort

wierd van de

Er vlamde geen gloed meer in hun Theologie. Ze bestudeerden een skelet zonder merg, niet meer een

oude

prijsgegeven.

stelling

levend organisme.

En

is

het al dat ze in den aanvang dezer periode

nog eenige warmte en nog eenige aantrekkelijkheid toonen toch is dit in Pfaff zoowel als bij Buddeus niets dan naflikkering van het ,

systema van Gerhard en

Spener bezield had. Ge

worden

,

naschittering

ziet

dan ook

,

van den gloed, die eens dat ze

hoe meer die nawerking verflauwt.

Supranaturalisten der jongste generatie polyhistorie

verliezen, die in

al

En

hunner werken verraden, hoe

lijke

armoede,

het einde

zelfs die aandrift tot

Walch haar triomf

titels

armer en dorder

vierde.

ze, bij het besef

is

dat de

geleerde

Reeds de

hunner geeste-

heil

zochten in geleerdheid. Pfaff schrijft een intro-

ductio in historiam

Theologiae litterariavi (Tubing. 1724), Buddeus

een

isagoge

Theol.

Wissenschaften";

Piëtisten wel zijn,

historico-theologica

maar toch

verraden.

titels

ook ten deele bij

uit

,

Walch een ^Einleitung

die blijkens de

in

die

methodologieèn der

den geest van dien

tijd te

verklaren

de Supranaturalisten een eigenaardige beteekenis

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen