Encyclopedie der Heilige Godgeleerdheid - pagina 98

Afd.

90

,

dualisme

stiet

III.

§ 50.

hoe

hij inzag,

dat

verklaren

naast

Hfst.

2.

,

VINCENTIUS BELLOVACENSIS.

hij

klip

van het

en door een afzonderlijke behandeling van de heilsleer

van de algemeene genade den geheelen aanleg van

die

werk zou veroordeeld hebben. Beter Speculum

het

weer op de

hier toch

historiale

,

liep

zijn

natuurlijk zijn derde deel,

waarin een dooreengevlochten wereldlijke

en kerkelijke geschiedenis wierd geleverd. In zes boeken over de geschiedenis voor Christus

,

in

twee boeken over de geschiedenis van

Christus, en in 22 boeken over de geschiedenis na Christus tot 1254,

geheel door een apocalyptische schets de ultimis tem-

het

terwijl

poribus wordt besloten.

uitlokkend echter dit encyclopaedisch denkbeeld,

Hoe

wetenschap

te

om

alle

theologiseeren, ook schijnen mocht, toch was het te hoog

gemikt. Vincentius overwon het dualisme slechts schijnbaar, en toen

kop weer opstak, wondde het zijn geheelewerk; wat het duidelijkst daarin uitkomt, dat in zijn Speculum doctrinale de Christus niet alleen geen middelpunt is, maar zelfs geen plaats het toch den

vindt. Hij stuitte

op de tegenstelling tusschen de sapientia naturalis

en de sapientia divina uit

,

en beleed natuurlijk dat de sapientia divina

de H. Schrift moest gekend, maar

logie

was voor de Schrift willen

alles theologisch te

als

in zijn

Theologische Kosmo-

zoodanig geen ratio sumciens.

maken,

ontglipte de Theologie zelve

Door hem,

en hoewel er blijkbaar een theologia naturalis, een dogmatiek, een ethiek en een kerkhistorie voor

hem bestonden

,

buiten staat

is hij

deze als een eigen groep van wetenschap te verstaan en te ordenen.

Toch had

dit

pogen van Vincentius

,

ook

al is

het blijkbaar mislukt,

hooge beteekenis. Had aanvankelijk de theologie tegenover en naast de toen nog heidensche wetenschap gestaan; had ze daarna, als hoogste wetenschap,

pen

erkend

;

de

in

de overige studiën slechts hulpwetenschap-

proef moest ook gewaagd

de Theologie zelve op te nemen. Immers,

was

,

konden

beide

,

om

deze studiën in

eerst nadat dit mislukt

weder een eigen pad kiezen

zijds de profane studiën haar zelfstandigheid

.

doordien eener-

herwonnen

in het

Hu-

manisme en anderzijds de Theologie als zelfstandige wetenschap optrad in de Reformatie. Tot zoolang konden de heilige en profane studiën

slechts

Scholastiek.

in

mechanisch

verband

gezet,

en

dit

deed

de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen