Om de oude wereldzee - pagina 27

HET RAADSEL VAN DEN ISLAM.

13

moet èa in den toenmaligen toestand der Christelijke kerk, èn in de wijze waarop de Islam zijne propaganda dreef. Op beide is daarom nader de aandacht te vestigen.

De

kerk in het Oosten poogde zich aanvankelijk alleen uit te breiden door stille evangelisatie, en zoolang ze in dezen weg Christelijke

zich voortbewoog,

bleef ze innerlijk gezond. Al spoedig echter

vond

het Christendom ingang in breeder kringen, waarin de Grieksche en

de Oostersche philosophie, in haar veelvormige gestalte,

zich

van

de verborgenhedeu van het Evangelie meester maakte en ze omzette in

De

philosophemen.

eigen

verhaalt

historie

ons wat

uit de

omarming van het Gnosticisme, het Docetisme, en

het

strijd

Christendom reeds in de 2e eeuw heeft moeten aanbinden,

om

zich

straks van

het Manicheïsme los te wringen. Er heerschte in het Oosten onvol-

daanheid met eigen

en daarom geneigdheid

bezit,

om

syncretistisch

eiken nieuwen religie vorm, die opkwam, met sympathie te begroeten,

maar dan ook ze in eigen denkwereld op te nemen en te versmoren. De stille toebrengiug der eenvoudigen van hart ging daarom wel door, maar niet deze stillen in den lande gaven den toon aan. De hooger ontwikkelden daarentegen, die door geschriften hun denkbeelden propageerden, en in de scholen leeraarden, meenden al meer hun kracht te moeten zoeken in een philosophisch stramien, waarop ze de bloemen

geraakte

van de Christelijke religie

men van den

sierlijk

borduurden.

poogde het wezen van het Christendom te zoeken sophisch-dogmatische dorre,

schoolsche

grondslagen van christelijke

die

stelsels,

dialectiek

haar

bitterste

in allerlei philo-

niet in heilige bezieling,

kracht

maar

in

vonden, of erger nog de

een heidensche philosophie onder het gebouw der

waarheid schoven.

Daar nu deze

spoedig lijnrecht tegenover elkander

de Christelijke

Zoo

wortel des geloofs steeds meer verwijderd, en

kerk, eer ze

verdeeldheden,

die

kwamen

te staan,

en scholen

al

werd hierdoor

bedacht was, ten prooi aan de

er op zich

stelsels

uiteraard

schier

geheel

om

het

centrum der Christelijke religie, d. i. om den hoogheiligen persoon van den Christus saamtrokken. Het ondoorgrondelijk mysterie van de menschwording Gods werd niet meer in dankbaar geloof aanvaard,

maar

ontleed,

verklaring

van

uitgeplozen,

deze

uitgerafeld

verborgenheid

philosophische verklaring

te

staan,

en

de ééne

kwam

philosophische

tegenover de andei'e

beiderzijds zich

beroepende op

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen