Dictaten dogmatiek. Locus de Providentia, Peccato, Foedere, Christo - pagina 139

§

we

zelfs

ook

al

De

4.

Providentia relata ad creationem rationalem.

b gebrekkig.

Daarom

is

wilswerking

het eene subject en van het andere beheerscht, te verstaan.

van

alle verklaring af te zien,

volkomen

is

te

van

Hem

Het

mislukt.

waarom

wijzen,

dus

We

het niet kan.

we

en onze wilswerking. Onmogelijk kunnen v/ijl

het

men

in

inzicht

we

zijn

zouden God te

zelf

moeten

zijn

is

om

doorzien tusschen Zijne

voorts nu tot verklaring komen,

deze zaak nog veel helderder kan worden. Telkens heeft

in

Kerk

de

pogingen daartoe

alle

een mysterie, maar de oorzaak

niet alleen

en door Zijn wilswerking den band

uit

een verklaring,

die de verhouding tusschen de

Daarom hebben we van aan

om

het absoluut onmogelijk

ware ze van God gegeven, van de wet,

139

meer van leeren verstaan.

er iets

Bij

de Patres Apostolici

nog geen formuleering van de kwestie. De Kerkvaders van de Oostersche Kerk hebben, toen deze aan het woord was, ook geen licht vinden

zelfs

de tegenstrijdigste uitspraken vinden we bij de kundigste Augustinus komt het bewust-worden van een antithese, de de termen te formuleeren, het grijpen naar de zekerheid, dat er

verspreid

hierover

Eerst

denkers.

om

poging vastheid

school

ook

is, is,

dat

het probleem nader

zeer

strijd

hem

echter vinden tot oplossing.

met de Remonstranten

physische

groote verdienste van Calvijn en

hebben

toegelicht. Luther heeft in zijn

is

we

forsche, mystieke

de opvatting nog mechanisch

;

uitspraken,

Calvijn gaat logisch te werk.

In

meer den

dat van de Theologische (niet van de ethische,

psychologische) zijde nog klaarder geschied.

en

zijn

de voorbeschikking bevestigd en de vrijheid van

beslist

poging

wil geloochend. Bij

een passie, geen

De

het zedelijk leven.

in zij

periode

eerste

:

bij

Toen echter was

pas de statistieke wetenschap heeft aan den dag

we ook hier niet met mechanische maar met organische «Werkingen doen hebben. De klaarheid der termen van het probleem en van de kwaliteiten dier termen kan nog grooter worden, geen oplossing echter kan er ooit komen, gebracht, dat te

Wezen Gods gegeven. Dat er verduidelijking mogelijk is, blijkt ons ook, als we er over denken, hoeveel er voor de verklaring van onze verantwoordelijkheid afhangt, indien we nagaan onze verhouding tot onzen medemensch. Langs de genealogische en sociale lijn komen allerlei invloeden op onzen wil. Hoe meer we deze nu leeren kennen, hoe nader we komen die

tot

is

alleen

in

het

de oplossing van het probleem.

op dat eenen

werkende,

We

bestudeert

zijn

naderende

;

de psychologie enz.,

de

verhouding der inwerking van den mensch op den andere. En ten tweede het begrip van vrijheid is een terrein

:

begrip, waarin

men langzamerhand meer

dachte meer gaat heerschen

in

de reëele

doordringt. sfeer,

Naarmate de vrijheidsge-

hoe meer de problemen daar-

over en het abstracte begrip vrijheid voorwerp van onderzoek worden. Wanneer de gedachten omtrent de vrijheid helderder worden, dan zullen we ook

meer

inzicht in dit

probleem

krijgen,

maar de oplossing komt

nooit.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen