Dictaten dogmatiek. Locus de Providentia, Peccato, Foedere, Christo - pagina 122

:

Locus DE Providentia.

122

opvatting

vrij

Zeg

is.

opkomt en

dan gaat het

men

nu echter

ik

naar

terwijl

men

want dan hardend,

wil

in zijn

staat hij in

duurzaam,

samenhangt, op

weer

de wilsuiting staat onder heerschappij van motieven,

:

Zuiden

het

naar

of

als

met een

in

waarop

spoorlijn,

De

het Noorden.

trein,

eenmaal

één richting voortgestuurd.

wilskeuze onder de heerschappij van motieven, dan

(=

atomistisch

niet

hij

is

de

nu

niets

het volgend oogenblik

naar het Zuiden gaande, wordt door den stoom Staat

met

de wilskeuze

afloopt,

met een weegschaal maar

niet als

kan

riiden

zoo

wijl

atomistisch,

is

oogenblik

een

wat

in geenerlei

verband, los op zichzelf staat),

verband met die motieven.

Zijn die

aanhoudend, vol-

dan wordt daardoor bepaald, dat de wilsuiting,

blijvend,

ook aanhoudend, volhardend, duurzaam, blijvend is. Op moet dan onderscheid maken tusschen den wil en zijn uiting.

onder

haar

Men

equilibr.

heerschappij,

standpunt daarentegen

is

de wil en

zijn uiting hetzelfde.

die onder heerschappij van motieven staat, hebben a.

met den wil onder die motieven,

b.

met

Nu

we

doen

te

Bij

een wil,

:

uiting als resultaat of vrucht.

zijn

men

onderscheidt

dien

bij

waar men

wil,

zijn

vrijheid handhaaft, ge-

meenlijk tusschen drieërlei wilsvrijheid a.

de vrijheid van te handelen of niet te handelen (libertas

b.

„

„

„

zus of zoo te handelen

c.

„

„

„

zoo of tegenovergesteld

We

kunnen

j

dit duidelijk

voelen,

te

handelen (libertas contrarietatis).

wanneer we deze onderscheiding Spreken

op den Heere onzen God.

overbrengen

exercitii),

(libertas discretionis).

we van

kortelijk

wilsvrijheid,

dan

is

Hem. die in God scheppen? ook niet of De libertas exercitii in God is dit: kon Hij scheppen Was het voortbrengen van de Schepping noodzakelijk voor Hem of was Hij Het antwoord luidt natuurlijk: God was vrij om niet of wel te scheppen, vrij? absoluut, het hoogst, het rijkst en nooit rijker in ons dan in

dus de

een

dit

is

libertas

Hetzelfde geldt van

van Zijn vrijmachtig welbehagen.

daad

discretionis.

God

geschapen.

heeft

Was

Hij vrij zus of

zoo

te

scheppen ? Kon Hij alleen deze of ook een andere wereld scheppen ? Antwoord ook in het scheppen der wereld als zoodanig was God vrijmachtig. Er waren

:

ook andere mogelijkheden, waaruit

Maar nu ethisch

leugen.

:

is

Is

God

maar ook het dellijk

:

op

terrein,

dat

God

in

Hier

mogelijk ?

komen we op

de onderscheiding tusschen goed en kwaad, waarheid en

vrij

in

niet

Hij

;

schouwen zou. Alzoo in God, maar de libert.

:

handelen

Zijn

onheilige, het

kan

deze koos.

Hij

de libertas contrariet.

de

kan

:

Hij heilig zijn, het heilige

goede en het kwade? te rein van oogen dan dat

Neen, ieder voelt

is

libert.

exerc.

contrar. niet.

Is

en

de

libert.

Hij het

discr.

doen

onmid-

kwade aan-

zijn

zeer zeker

dan God tegenover het goede, heilige

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen