Antirevolutionaire Staatkunde - pagina 661

:

CALVIJN,

de

toch

grondlijn

LANGUET EN ALTHUSIUS.

dan van

Conservatisme, dat in

moest voor de

behoeft

sprake

't

Het Calvinisme

te zijn.

is

een thans steeds meer ondergaand

geweest van

voorlooper

de

niet

Calvinisme

oog

het

in

er tenslotte niet anders

loopend samenviel, dat beide ineenvloeien, en het

zoo

Languetisten

en

Calvinisten

bij

653

Luthersche land inheemsch, steeds meer wijken

„volksfreundliche"

politieke ontwikkeling, die in het

Westen van Europa en in Amerika te loven viel. Zelfs Von Haller en Stahl, al eeren we hun protest tegen 1789, kunnen voor ons Calvinisten de leidende geesten niet zijn, en al was Groen van Prinsterer misschien soms hoede, ook

al

te

zeer tegen de meer democratische richting op zijn

toch betuigt het, dat

hij

hij,

met het oog op ons glorieus

verleden, niet in Stahl opging, en de betuiging niet

ben

Ik

Calvinist

!

het Calvinisme alleen ligt de grondslag en de

In

waarborg van onze Constitutioneele vrijheden hiermede

verband

In

kon onderdrukken

nu

komt het

er

!

op aan, wel

in te zien, dat

de dusgenaamde Monarchomachen, voorzooveel ze religieus door Calvijn's geest bezield waren, staatkundig zich op een lijn bewogen, die wel niet met Calvijn's politieke uiteenzetting saamviel, maar er toch uitgangspunt

haar

in

vond.

Hierbij

bega men intusschen

maals de reeds zoo herhaaldelijk gemaakte vergissing, die

men

en

als

van

het

Calvinisme

voor

nog-

alle schrijvers,

kam

te

scheren

te stellen.

Vooral

als Monarchomachen tentoonstelde, over één

geestverwanten

anderszins zoo uitnemende studie over

verleidde hiertoe in zijn

Gierke

om

niet

„Johannes Althusius und die Entwicklung der naturrechtlichen StaatsDoor deze studie toch werd de indruk getheorieën," Breslau 1902. vestigd,

we

alsof

bij

voorkeur

in

Althusius

den vertegenwoordiger

van de Calvinistische grondgedachte hadden te eeren. Dit nu is Althusius werd eerst in 1557 te Diedenshausen geboren, en zoo.

hoofdwerk zag

eerst in 1603 te

Hesbonn

niet zijn

het licht. Hubert Languet daar-

entegen, de hoofdrepresentant van de politieke richting, waartoe Calvijn's

uitgangspunt in

1518 het

bij

logische consequentie vanzelf leiden moest, zag reeds

levenslicht. Althusius' optreden valt derhalve

ruim een halve

Ten anderen werd Languet te Viteaux in Bourgogne geboren en was alzoo Franschman, terwijl Althusius volbloed Duitscher was. En ten derde zie men vooral niet voorbij, dat Languet vóór eeuw

later.

door een religieus motief gedrongen werd,

alle

dingen

sius

nagenoeg geheel buiten den godsdienstigen

strijd

terwijl Althu-

stond, en wel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen