Antirevolutionaire Staatkunde - pagina 97

DE MIDDENEEUWEN.

IN

Men kon

voorshands nog geen sprake.

89

het denkbeeld van de eenheid

der Christenheid, ook na de afzwering van de Oostersche Kerken, nog

Van de gedachte, dat Europa was nog geen

geven.

prijs

niet

uit

gelijkwaardige Rijken zou bestaan,

op

Niet

lossen.

te

heidsgedachte

met name van den

en

Islam,

't

in

een veelheid van

minst de Kruistochten hielden de een-

zoodat alsnog

in stand,

behoefte aan een gemeen-

alle

voor het politiek verband van de onderscheidene

term

schappelijken

den

men weigerde de eenheid

Turk, was oorzaak, dat rijken

van

voortdringen

en

opdringen

een breede reeks

sprake, en vooral het

zelfstandige volken bleef ontbreken.

Eerst

in

brokkelde

Italië

en

Keizer

tusschen

Renaissance gunstigd.

Paus allengs

elders

als

in

deze Dit

als

Italiaansche

is

begrip

organiseeren.

te

officieele

nam men

boeten,

te

In het Latijn

taal

en als

als behulpsel

republieken

civitas,

dit

der geleerdheid begon

drukken, wat aan

uit te

gemeen was,

noemde men

en eerst toen het Latijn

het

woord

el sfato

al

op.

toen wel reeds door Macchiavelli in het Italiaansch als gemeen-

gebezigd,

zoo

b.v.

blieken óf monarchieën"

in

taal

om

waar

hij

livres

;

maar

is

El Principe zegt: „Tutti

in zijn

gli stati sono o republiche o principati" d.

Six

van andere steden poogden

tal

verwezenlijken, gelijk die eertijds in Athene

van ouds res publica, ook wel

monopolie

zijn

minder door de

bestaan had, en met de stad als centrum een soort onder-

hoorig gebied politiek

dan

te

niet

leven in stedelijke vrijstaten be-

Venetië, met

Genua,

Pisa,

werd

en

af,

opkomen van een

het

opnieuw een toestand en

eenheid tengevolge van het conflict

die

„Alle Staten zijn óf repu-

i.

toch eerst door Jean Bodin in zijn

de la République" in 1577, onder den vorm van état, ook

de Fransche litteratuur ingevoerd.

omdat Bodin

den

in

titel

van

zijn

Dit laatste

te

opmerkelijker,

werk nog van de republiek

tegenover de monarchie, maar

als tegenstelling

is

juist als

drukking voor wat wij thans Staat noemen.

spreekt, niet

de algemeene

Thans zou de

titel

uit-

van

werk niet anders kunnen luiden dan „Six livres de Vétat." In de Germaansche landen daarentegen duurde het veel langer, eer het woord Staat voor een volk in politiek verband in gemeenzaam gezijn

bruik

:

kwam.

Officieel

Landrecht van zelden

van

ontmoet men het voor

Pruissen in 1794.

den

Nederlandschen

Vereenigde Nederlanden,

oftewel

Ook Staat,

van

't

eerst in het algemeene

men

ten onzent sprak

't

slechts

meest van de Republiek der

Gemeene Best

;

uitdrukkin-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen