Antirevolutionaire Staatkunde - pagina 26

VOLKSZEDE EN GEWOONTE.

18

dan,

van

zedelijke critiek mengt.

stroomingen

hierbij alleen

en

triumfeerde,

van

ééne

lager,

de andere van hooger orde, en

de volksgeest het hoogere

mag

vo\kszede

de

op,

tracht

een

zich

dan gesproken usantie

doen zegevieren

te

vi^orden,

van

kennisse

wel

van

volkszeden

was

dat

niet.

oog

meer algemeenen

Het woord zede op zich

wat

van

in

niet verlaagt

in

met de

hebben, plachten

verrijkt

zin te

zelf

gewagen, maar

juist

moet steeds uitdrukking

eenig volk doelt, op wat zulk een volk in eigen

maar

Oorzaak hiervan

en de

brengt

eere

Reizigers, die ons

vreemde volkstoestanden

ons

en van

;

zoo de hoogere eisch

die

vastzette,

achting der omringende volken waarborgt.

blijven

komen

Er

elke poging tot oplossing van eenig probleem, onderscheiden

bij

hierbij

element

een

volkszeden

de

verheft.

opkomt

dat de zede van een volk niet

is,

maar

toe-

uit

een zich allerwege op

vallige

of willekeurige verhoudingen,

gelijke

wijze voordoen van vraagstukken, die rechtstreeks het zedelijk

besef

aan de critiek van

raken,

dit

uit

besef onderworpen

op hoe gebrekkige wijze dan ook, een

tengevolge,

uitlokken, en tot een zedelijk bedoelde conclusie leiden.

hierop niet weinig

Veelal werkt

en hierdoor invloedrijk geslachtshoofd of veroveraar.

verrichtend,

zulk een persoon had dan een worsteling plaats, die voor

een vaste conclusie leidde, en naar In

zijn

initiatief

maar de nabootsing sloeg

uit,

Bedoeld

de velen.

toch

hem voegen

hem

is

hier niet de gril

In

zelf tot

zich dan de anderen.

eigen geestelijk bestaan ging dan alle zedelijkheid van

soonlijk

om

en dien-

hoog staand, veel

het voorbeeld van een zedelijk

in,

zijn,

zedelijk oordeel

al

't

per-

spoedig den band

van den Einspanner. Deze

belaching, en bevestigt daardoor juist het accoord van de

vindt

En

zoo

een zedelijk hooger staand persoon geheel

het volk een sport hooger

op de maatschappelijke ladder doet klimmen,

volkszede.

ondergaat

hooger

de

eerst

eerste

vastgestelde

zede

Onderscheiden van de werking van deze zede,

macht van

de gewoonte

schreven recht

nen

met

in

is

in het bestellen

in

als volkszede, is

de

van lateren oorsprong.

van orde en

en

nog loopt het gewoonterecht, vooral bij

in het

te

Het be-

recht.

Alle positief recht

den vorm van gewoonterecht op

onder ons, naast het in

dan

verandering,

zin.

treden, en

is

begon-

ook thans

Oosten, maar toch ook nog

de wet ingestelde recht.

De Adat

of

Oerf'xs

Mahomedaansche landen, naast de Scheria, nog altoos van zeer

uit-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen