Ad Valvas 1959-1960 - pagina 140

De Vereniging voor Hoger Onderwijs op G e r e f o r m e e r d e Grondslag „ A l s de liberalen in de negentiende eeuw mannen van Gereformeerd beginsel t o t hoogleraren aan de landshogescholen hadden benoemd . . . . dan was een Gereformeerde Universiteit als de Vrije U n i versiteit thans is nooit in het leven geroepen" schreef Prof. Dr. F. W . Grosheide eens en hij voegt daaraan t o e : ,,Dat is het menselijk als". Inderdaad ligt de grond v o o r de stichting van onze Universiteit in het exclusivisme van de liberalen in de vorige eeuw en in het door hen toen toegepaste stelsel van uitsluiting bij de benoeming aan de Nederlandse Universiteiten. A l in 1844 schreef Groen van Prinsterer in verband met die uitsluiting: „Een gunstige u i t w e r k i n g zou de afwijzing" (van Da Costa als buitengewoon hoogleraar aan het (toen nog) Athenaeum t e Amsterdam) „ k u n n e n hebben . . . zo de onmogelijkheid om op de openbare inrichtingen christelijke beginselen t e brengen, de noodzakelijkheid van eigene inrichtingen deed i n z i e n . " Ruim dertig jaar later — waarin de gedachte aan een eigen christelijke universiteit telkens t e r sprake kwam — kregen de plannen meer vaste v o r m . In de besprekingen, die door een klein aantal mannen van Gereformeerde belijdenis ten huize van de heer W . Hovy t e Amsterdam werden gehouden, waar men van gedachten wisselde over de toestand van het hoger onderwijs en over daartegen t e treffen maatregelen. Direct gevolg van deze besprekingen was, dat zich op 22 o k t o b e r 1878 t e U t r e c h t een voorlopig comité constitueerde, dat besloot een Vereniging v o o r Hoger Onderwijs in het leven t e roepen. Slechts enkele weken later, op 5 december 1878, w e r d de oprichting van de Vereniging voor Hoger Onderwijs op Geref. Grondslag definitief. De vereniging formuleerde als doelstelling in haar statuten (art. 1): ,,De oprichting en instandhouding van scholen voor hoger onderwijs. Naar gelang het haar mogelijk is, sticht zij afzonderlijke katheders voor enkele vakken, verenigt zij katheders t o t faculteiten en v e r b i n d t zij faculteiten t o t een U n i v e r s i t e i t . " D i t is dan de Vereniging die in 1880, twee jaar na haar oprichting, de Vrije Universiteit stichtte en die deze Universiteit sedert dien nog in stand houdt en t o t gezonde o n t w i k k e l i n g heeft gebracht. H e t lidmaatschap van de Vereniging v o o r Hoger Onderwijs vroeg (en vraagt nog): a) ondertekening van de statuten ten bewijze van instemming met het d o e l ; b) een jaarlijkse c o n t r i b u t i e van tenminste f 2 5 . — (of een storting van een som ineens van t e n minste f 500.— in de kas der Vereniging, waarmede het lidmaatschap v o o r het leven w o r d t verkregen). Opvallend is dat deze lidmaatschapscontributie vanaf 1880 op hetzelfde bedrag gehandhaafd bleef, hoezeer de geldswaarde ook daalde. Blijkbaar is ook niet ernstig overwogen d i t bedrag aan de veranderde omstandigheden aan t e passen. Naast de leden t e l t de Vereniging (nog maar enkele jaren) 4

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen