Ad Valvas 2006-2007 - pagina 460

PAGINA 6

O N P E R V y i J S

AP VALVAS 10 MEI 2007

'Hier leer je zelf nadenken' Het debat over de kwaliteit van onderwijs in Nederland is in volle hevigheid losgebarsten. In dit klimaat is de VU druk bezig met de invoering van haar onderwijsvisie, de Community of Learners. Ad Valvas ging kijken op drie pionierende faculteiten. Deel 2: het mastercollege International law, selected topics: the International Criminal Court. TEKST: MARIEKE WITHAGEN ILLUSTRATIE: ROB BOMER

"Ik vind dat je die aanhalingstekens moet zien te vermijden, hoor! Ze zijn wel makkelijk natuurlijk, maar je moet altijd blijven zoeken naar woorden die precies omschrijven wat je bedoelt." In vloeiend Engels legt Floris Mansvelt Beek, docent internationaal recht, zijn studenten nog eens uit hoe belangrijk woordkeuze is in het formuleren van hun onderzoeksvragen. De studenten die deelnemen aan het mastercollege International law, selected topics: the International Criminal Court duiken niet alleen in de ontstaansgeschiedenis en huidige praktijk van het Internationaal Strafhof in Den Haag. Ze worden ook geacht twee keer per week onderzoeksvragen in te leveren die betrekking hebben op de behandelde stof. Op college worden ze vervolgens doorgezaagd over de kwaliteit ervan. Student Priscilla Beukhof Cunha (23) vindt dat helemaal niet saai. "Integendeel! Je leert als een onderzoeker naar de stof te kijken. Dat heb ik in vorige vakken juist gemist. Bij andere vakken voel ik me soms een soort machientje dat alle stof moet opnemen en later weer uitspugen. Hier leer je zelf nadenken." Mansvelt Beek gaat nog even door tegen zijn toehoorders en neemt de tijd om de ingeleverde vragen stuk voor stuk grondig te ontleden. "Is dit een normatieve of een empirische vraag? Het is belangrijk dat jullie dat onderscheid kennen." Mansvelt Beek laat in het tweede deel van zijn college een door de geallieerden gemaakte film zien van de concentratiekampen Buchenwald en Dachau. Het zijn schokkende beelden. Hier en daar wendt iemand het hoofd af en er wordt veel en diep gezucht. De beslissing van de geallieerden om de omwonenden rond te leiden in de kampen om hun te laten zien wat daar gebeurde, lokt felle discussies uit. Hadden de omwonenden het kunnen weten? Mansvelt Beek: "Dat is een intrigerende vraag, maar dat is nou het soort empirische vragen waar wij als jurist eigenlijk niet goed mee uit de voeten kunnen. Een goede, normatieve vraag zou kunnen zijn: hoe heeft Neurenberg als precedent gewerkt voor het internationaal strafi-echt. Of: was het Neurenberg-tribunaal legitiem?"

Brainstormen Mansvelt Beek ontwikkelde deze collegereeks in nauwe samenwerking met het onderwijscentrum. Het afgelopen half jaar ging hij samen met hoogleraar internationaal recht Wouter Werner maandelijks met Gert Jan Los rond de tafel zitten om te kijken hoe de concepten 'Community of Learners' en 'onderzoekend leren' uit de nieuwe onderwijsvisie vormgegeven konden worden. Mansvelt Beek: "Dat was wel leuk, want je gaat echt brainstormen over hoe je zoiets kan aanpakken. We hadden allerlei ideeën en al pratend daarover ontstond het plan om de studenten op Blackboard onderzoeksvragen te laten inleveren. Kijk, het is geen theorievak, het draait ook echt om de inhoud, het internationaal strafirecht. Studenten moeten elke keer expliciteren wat de bronnen zijn en welke vragen ze oproepen en hoe ze daar als juristen naar moeten kijken. Ik ben ook bewust open over mijn eigen onderzoeksvragen." Werner voegt daar nog aan toe dat het onderling uitwisselen van kennis ook een doel op zich is. "We willen een soort verantwoordelijkheid kweken bij studenten. Dat ze elkaar gaan motiveren in het oppakken van nieuwe

thema's. Studenten kunnen vaak meer van elkaar leren dan ze zelf denken." Mansvelt Beek: "Dat idee van een Community of Learners, tja, dat moet je natuurlijk met een korreltje zout nemen. Zoiets klinkt een beetje jaren zeventig, hè? Het gaat er mij vooral om dat ik de studenten die onderzoeksdispositie aanleer. Ik wil ook dat studenten de vragen van anderen lezen. Zo zien ze wat het niveau van de anderen is. Ze moeten leren hoe je kritiek formuleert en beargumenteert, en hoe je kritiek van anderen aanvaardt." Hij ervaart het niet als een bedreiging dat er 'van bovenaf bemoeienis is met het onderwijs. "Nee hoor, helemaal niet. Als het goed gebeurt, kan het enthousiasmerend werken voor beide partijen, docent én student. Bovendien dwingt het je om te blijven nadenken over wat je met je vak wil. Dat is iets goeds."

Oude wijn Maar is de hele onderwijsvisie niet gewoon oude onderwijskundige wijn in nieuwe zakken? Bijvoorbeeld het bij elkaar brengen van onderwijs en onderzoek, is dat niet vanzelfsprekend aan de universiteit? Mansvelt Beek: "Ja, dat is het, maar toch hebben mijn collega's en ik regelmatig moeten vaststel-

SIELLING:

Als je echt wilt dat het onderwijs verbetert, moet er veel geld bij. Eens of oneens? Het Onderwijscentrum VU en VU podium oi^niseren op 22 mei, 29 mei en 8 juni drie debatten over de Community of Learners onder de titel Hoger onderwijs van tegenwoordig. Studenten, docenten en geïnteresseerden: iedereen is welkom en mag meepraten. Dat meepraten kan nu ook al. Kijk op www.vupodium.nl en geef je mening in het forum.

^Dat idee van een Community of Learnersy tja^ dat klinkt een beetje jaren zeventig^ hè?' len dat studenten tegenwoordig elementaire onderzoekscapaciteiten missen. Het doen van onderzoek komt vaak alleen impliciet aan de orde. Ik wil het anders doen. Dat begint bij het leren formuleren van een onderzoeksvraag die niet alleen interessant is, maar ook geschikt voor juridisch onderzoek. Een jurist zal zichzelf snel diskwalificeren als hij vragen stelt die alleen door empirisch sociaal-wetenschappelijk of historisch onderzoek beantwoord kunnen worden. Bovendien is het nu eenmaal zo dat de meeste rechtenfaculteiten in Nederland erop gericht zijn studenten af te leveren die, hoe zal ik het zeggen, goed om kunnen gaan met een wetboek. Daar is op zich niks mis mee, maar voor het beoefenen van internationaal recht is dat niet genoeg. De geschiedenis van oorlogstribunalen toont dat goed aan." De studenten die zijn college volgen zijn het roerend met hem eens. Viktoria Moser, uitwisselingsstudent uit Oostenrijk, verkondigt: " / absolutely love this course! Ik heb eindelijk het gevoel dat ik het onderste uit de kan haal. We behandelen niet alleen de feiten en de theorieën, maar krijgen echt de kans dieper in te gaan op deze moeiüjke materie." Ook Kim

Verspuy is heel enthousiast. "Ik vind het echt een gebrek aan de opleiding rechten dat de nadruk zo ligt op het uit je hoofd leren van de letter van de wet. Bij mensenrechten werkt dat gewoon niet. De werkelijkheid is niet zwart of wit. Ik zou willen dat de verdieping die we nu krijgen, eerder in de opleiding aan bod was gekomen."

Verdieping Dit commentaar sluit aan bij een andere pijler van de onderwijsvisie, namelijk dat er meer ruimte en aandacht moet komen voor de ambitieuze student. Mansvelt Beek: "Mijn ervaring is dat het vruchten afwerpt om studenten op een vrij hoog ambitieni\^eau aan te spreken. Voor studenten die op de technisch-juridische aspecten van het internationale recht zijn uitgekeken, is dit college interessant. Ik heb ook niet voor makkelijke onderwerpen gekozen. Zoals het proces van Neurenberg en de ontstaansgeschiedenis van het begrip genocide: ik wU studenten laten kauwen op weerbarsuge thema's." Hij onderschrijft de kritiek van studenten dat pas laat in de opleiding plaatsgemaakt wordt voor verdieping. "Dat is voor een groot deel te wijten aan de macht van het getal. Als ik voor een zaal met zeshonderd mensen sta, kan ik niet van iedereen individueel opdrachten gaan nakijken." Ook Werner heeft een uitgesproken mening over de lastige verhouding tussen schaalvergroting en onderwijskwaliteit. "Ik loop daar regelmatig tegenaan. Bovendien heb je bij grote hoorcolleges ook te maken met minder gemotiveerde studenten. De onderwijsvisie richt zich voornamelijk op docenten, maar eigenlijk zou je de verantwoordelijkheid van studenten ook moeten aanspreken. Maar goed, dat is een wisselwerking. Als je echt wilt dat het onderwijs verbetert en je wilt niet selecteren aan de poort, dan moet er veel geld bij." Voor meer informatie over de onderwijsvisie van de VU en de pilotfaculteiten, zie www.intranet.vu.nl/ onderwijsvisie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen