Ad Valvas 2006-2007 - pagina 480

W E T E N S C H A P

PAGINA 1 0

A P VALVAS 2 4 MEI 2 0 0 5

Jan van Mill, decaan Exacte Wetenschappen:

'Harde bètawetenschappen zijn onmisbaar' >Van Miii in 't iiort

De exacte faculteit moet studenten trekken door veel verschillende mogelijkheden aan te bieden, vindt decaan Jan van Mill. Daarom komen er dit jaar weer twee opleidingen bij.

" i k ben een echte VU-man," zegt Jan van Mill (55). De huidige decaan van de faculteit Exacte Wetenschappen kwam in 1968 naar de VU om wiskunde te studeren en is behahre wat buitenlandse uitstapjes nooit echt we^eweest. Hij promoveerde in 1977, ging daarna een jaar naar Amerika en werd in 1978 medewerker bij de toenmalige faculteit Wis- en Natuurkunde. In 1997 kwam hij in het faculteitsbestuur terecht en maakte de fusie mee van de verschillende faculteiten tot de faculteit Exacte Wetenschappen. Hij was tot 2005 vice-decaan van deze faculteit. Sinds 15 oktober 2006 is hij decaan.

TEKST: DIRK DE HOOG FOTO: CHRISTIAAN KROUWELS

"Natuurlijk moet er aan de VU ruimte zijn voor de harde bètadisciplines. Anders ben je geen echte brede universiteit meer", zegt Jan van Mill, decaan van de faculteit Exacte Wetenschappen. Daarin zijn de afdelingen natuur- en sterrenkunde, scheikunde en farmaceutische wetenschappen, wiskunde en informatica verenigd. Volgens sommige mensen kan de VU zich beter concentreren op toegepaste bètadisciplines, zoals gezondheidswetenschappen en milieukunde. Daar is Van Mill, die hoogleraar topologie is, het absoluut niet mee eens. "Steeds meer onderzoek is multidisciplinair maar om daarin toonaangevend te zijn, moeten wel alle disciplines zelf de kans krijgen zich te blijven ontwikkelen. Neem wiskunde. Dat is essentieel voor de ontwikkeling van veel wetenschapsgebieden. Als je dan zegt dat het alleen maar een ondersteimend vak is, ontken je dat de wiskunde zichzelf ook steeds verder ontwikkelt en vernieuwt volgens een eigen djmamiek. Als je die ontwikkelingen mist, ben je geen volwaardige universiteit meer." De decaan onderkent wel het probleem dat de exacte vakken in Nederland niet genoeg studenten trekken. "We vinden onderwijs een centrale taak van de faculteit, daar ligt een belangrijk deel van ons maatschappelijk bestaansrecht. We willen nadrukkelijk niet alleen een onderzoeksfaculteit zijn."

>Wislcunde blijft boeien Jan van Mill deed de liefde voor de wiskunde al op in de eerste klas van de middelbare school. "Mijn leraar wiskunde heeft een snaar weten te raken. Het was voor mij dan ook vanzelfsprekend dat ik wiskunde ging studeren. Toen waren er zo'n veertig eerstejaars. Nu zo'n veertien, vijftien per jaar." Van Mill heeft zich gespecialiseerd in de topologie, een onderdeel van de meetkunde. Hij denkt dat de teruglopende belangstelling voor de exacte wetenschappen vooral komt door veranderingen in het voortgezet onderwijs. "In mijn tijd stonden er nog leraren voor de klas die zeK aan de universiteit hadden gestudeerd en vaak ook waren gepromoveerd. Wiskunde, natuurkunde of sclieikunde gaan studeren om leraar te worden was een heel gerespecteerde keuze. Nu niet meer. Eerstejaars van nu kunnen slechter rekenen dan vroeger. Daarmee wil ik niet zegden dat vroeger alles beter was. Studenten van nu kunnen dingen die wij weer niet konden, zoals een werkstuk schrijven of een presentatie houden."

Moeders pappot Li Nederland hebben zes universiteiten bètaopleidingen en daarnaast bestaan drie technische universiteiten. Critici vinden dat nogal veel van het goede en bepleiten concentratie van bètaopleidingen op een beperkt aantal plaatsen. "Daar krijg je niet meer studenten door, eerder minder", stelt Van Mill. "Studenten kiezen steeds vaker voor een opleiding in de buurt van waar ze wonen. Als je dan bijvoorbeeld nog maar op drie plaatsen scheikunde kunt studeren, voorspel ik dat er juist minder studenten voor een opleiding in de chemie kiezen. Dan kiezen ze bijvoorbeeld voor econometrie als ze dat wel om de hoek van moeders pappot kunnen volgen." Volgens Van Mill zijn de redenen waarom scholieren voor een bepaalde opleiding kiezen

^Universiteiten moeten ophouden met dure reclamecampagneSjf dat is weggegooid geld' ondoorgrondelijk en onvoorspelbaar. "Je ziet dat je met dezelfde voorlichtingscampagnes het ene jaar veel meer studenten trekt dan het andere. Universiteiten moeten ophouden elkaar te beconcurreren met dure reclamecampagnes, want dat is weggegooid geld. Maak gezamenlijk één studiegids waarin alle opleidingen in het hoger onderwijs staan beschreven en stuur die naar alle eindexamenkandidaten." Hij denkt dat er uiteindelijk alleen meer bètastudenten komen als de liefde voor die vakken al op de middelbare school wordt bijgebracht. "Daar werken we aan door allerlei contacten met scholen op te bouwen. We zijn samen met de UvA bezig een junior science lab op te zetten zodat scholieren op

Van Mill: 'Elk nieuw onderwijsinitiatief spreekt weer een andere groep potentiële studenten aan'

de universiteit aan onderzoek kunnen ruiken door zelf allerlei proefjes te doen." Daarmee stipt Van Mill natuurlijk een heikel punt aan: zijn twee bètafaculteiten in Amsterdam niet te veel? "We doen al heel veel samen met de UvA. We hebben bijvoorbeeld een gezamenlijk aanbod van masteropleidingen zodat we elkaar aanvullen in plaats van overlappen, en we stemmen de leerstoelgebieden op elkaar af We hebben allebei onze eigen accenten en specialiteiten. Maar het is niet in het belang van de VU als geheel om rigoureus bepaalde onderdelen af te stoten en naar de UvA over te hevelen. Dan knagen we aan het model van een brede campusuniversiteit." Van Mill benadrukt dat alle bètafaculteiten in het land eigen zwaartepunten hebben en geen kopieën van elkaar zijn. Zo heeft de VU een uniek lasercentrum dat naam en faam in de hele wereld heeft, staat de informaticagroep van hoogleraar Tanenbaum internationaal aan de top en kent scheikunde de bijzondere opleiding farmaceutische wetenschappen. "Kijk, het zou geen goede zaak zijn als alle universiteiten zich uitgebreid met iets als sterrenkunde zouden bezighouden. Maar dat is allang niet meer de praktijk. Iedereen is bezig de eigen sterke kanten verder te ontwikkelen. Dat samen geeft een mooi palet."

Studententrekker Via die weg wil Van Mill meer studenten trekken. "Mijn overtuiging is dat ieder nieuw onderwijsinitiatief weer een andere groep potentiële studenten aanspreekt. Je moet niet te

bang zijn dat je door nieuwe opleidingen te starten alleen maar studenten weghaalt bij de traditionele disciplines. Mijn filosofie is dat

>Cijfers 2006 Bacheloropleidingen: 9 Masteropleidingen: 12 Eerstejaars bachelor: 213 Eerstejaars master: 64 Totaal aantal studenten: 1321 A^estudeerd bachelor. 166 A^estudeerd masten 209 Aantal promoties: 43 Hoogleraren: 39 mannen, 5 vrouwen Bijzonder hoogleraren: 19 Promovendi: 113 mannen, 42 vrouwen Wetenschappelijk personeel: 183 plaatsen Ondersteunend personeel: 139 plaatsen Eerste geldstroom: 21,4 miljoen Tweede geldstroom: 5,8 miljoen Derde en vierde geldstroom: 6,0 miljoen Overige opbrengsten: 2,0 miljoen

'

De eerste geldstroom omvat het geld dat de universiteit direct van de overheid krijgt, de tweede geldstroom is bestemd voor speciale onderzoeksprojecten en de derde geldstroom bestaat uit onderzoeksopdrachten van bedrijven en andere organisaties. >Bron: FacuHertsbureau Exacte Wetenschappen

veel kleine opleidingen samen ook een grote groep studenten trekt. Maar je moet het wel zo organiseren dat het betaalbaar blijft." De faculteit start na de zomer met twee nieuwe opleidingen, namelijk science, business innovation en human ambience. De laatste is een combinatie van psychologische, biomedische en sociologische kennis met informatica die studenten leert mensen beter te laten functioneren met behulp van technologische ontwikkelingen. "Vijftien jaar geleden zijn we al begoimen met de interdisciplinaire opleiding bedrijfswiskunde informatica. Daarmee trekken we studenten die geen wetenschappelijke loopbaan nastreven, maar in het bedrijfsleven of bij de overheid willen gaan werken. Die studenten leveren mede het geld op voor het handjevol studenten dat voor een echte wetenschappelijke loopbaan in de traditionele disciplines gaat." Van Alill kijkt met bewondering naar de faculteit Aard- en Levenswetenschappen die met de opleiding algemene gezondheidswetenschappen een geweldige studententrekker in de markt heeft gezet. "Zulke knallers zouden wij eigenlijk ook moeten hebben. Maar ja, het tij zit tegen. Vroeger trok informatica ook meer dan honderd eerstejaars. Maar na de internethype is die toestroom schrikbarend gedaald. Wie weet trekt het over een tijdje weer aan." Rest nog een laatste vraag. Moet op termijn de exacte faculteit fuseren met de faculteit Aard- en Levenwetenschappen? Van Mill loopt er niet warm voor. "Fuseren heeft alleen zin als het een duidelijke meerwaarde oplevert. Die zie ik vooralsnog niet. Vergeet niet dat fuseren ook veel tijd en energie kost voor het iets oplevert. Ik heb zelf meegemaakt hoe lang het duurde voordat op deze faculteit de verschillende eenheden naar elkaar toegroeiden. Daar zijn de bezuinigingen overheen gekomen die veel emoties losmaakten. Nu staat de zaak net weer goed op de rails. Financieel gaat het goed met de faculteit en er is een geweldige wilskracht om vooruit te komen. Dus we moeten het voorlopig maar houden op innige samenwerking met de andere faculteit. Misschien starten we wel samen een brede bacheloropleiding." Reageren? Mail naar: redactie@advalvas.vu.nl.

I

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen