Ad Valvas 2006-2007 - pagina 269

AD VALVAS 25 JANUARI 2007

W E T E N S C H A P

PAGINA 7

Ineke Graumans wint Kwalon-scriptieprijs

Soort zoekt soort

> Weetjes

'Kinderen van een jaar of negen spelen op school in etnisch gescheiden groepen, alleen hebben ze het zelf nog niet altijd door.' Dat is een conclusie van het kwalitatieve onderzoek van Graunnans.

Vroeg-op-premie

TEKST: DIRK DE HOOG

Automobilisten willen best voor of na de files naar hun werk gaan, als daar een beloning tegenover staat. Dat blijkt uit een onderzoek van onder meer de VU en Rijkswaterstaat onder 340 automobilisten in de regio Zoetermeer. De automobilisten konden vijf euro per dag verdienen als ze niet tussen half acht en half tien 's ochtends op de weg waren. De helft van hen ging daardoor buiten de spits naar hun werk. Het onderzoek toont volgens hoogleraar verkeerseconomie Erik Verhoef aan dat financiële prikkels wel degelijk werken om de verkeersproblemen in Nederland op te lossen. (WV)

FOTO: MARIJN ALDERS

"Dat kinderen op zo'n jonge leeftijd min of meer gescheiden optrekken, vind ik wel opvallend", zegt Ineke Graumans (45). Ze schreef een scriptie over de sociale betekenis van etniciteit bij kinderen op een basisschool. Met haar uitvoerige studie won ze in december de jaarlijkse Kwalon-scriptieprijs voor kwalitatief onderzoek. Graumans, die in deeltijd antropologie aan de VU studeerde, bekeek in twee achtereenvolgende jaren hoe kinderen m groep vijf en zes van een basisschool in een kleine randgemeente met elkaar omgingen. In de betrokken

Gezond werken

Undercover onderzoek

Veranderingen op de werkplek verminderen de kans op hart- en vaatziekten. Hierop promoveerde Luuk Engbers donderdag 19 januari bij het VUmc. De toenemende mechanisering op het werk is een van de oorzaken van de toename van overgewicht. In het VUmc is een gezondheidsprogramma ontwikkeld: interventie FoodSteps. Het voedingsgedeelte stimuleert de keuze van gezonde voeding door middel van informatie op de producten in de bedrijfskantine. Het bewegingsgedeelte stimuleert het trapgebruik. Engbers vergeleek 550 kantoormedewerkers van twee bedrijven met elkaar. Hieruit bleek een verbetering op lange termijn van de cholesterolwaarden en een toename in het trapgebruik na drie maanden. In vergelijking met andere gezondheidsprogramma's is FoodSteps eenvoudiger en effectiever. (KL)

Het platform voor kwalitatief onderzoek Kwalon bestaat sinds 1996. Drie keer per jaar verschijnt het gelijknamige tijdschrift en er zijn regelmatig studiedagen en cursussen, leder jaar wordt de scriptieprijs ui^ereikt, die bestaat uit een jaarabonnement op het tijdschrift en hulp bij het schrijven van een wetenschappelijk artikel over de scriptie. Kwalon wil andere vormen van onderzoek stimuleren naast de dominante statistisch empirische benadering in de sociale wetenschappen. Tijdens de uitreiking van de scriptieprijs 2006 gaf Alex Strating, onderzoeker aan de UvA, een mooi voorbeeld van kwalitatief onderzoek. Hij wilde uitzoeken hoe het bloemenhandelaren uit Rijnsbui^ lukte hun waren in Oost-Europa te slijten. Daarvoor haalde hij zijn groot rijbewijs en ging op de bloemenveiling werken. Strating ging als bijrijder mee met de bloemenauto's. Zo wist hij door te dringen in het vrij gesloten milieu van bloemenhandelaren die aan buitenstaanders weinig willen vertellen om hun handel niet kwijt te raken. Na een paar jaar undercover bloemenkoopman te zijn geweest, schreef hij een lijvig boek over zijn ervaringen. Info: www.kwalon.nl groep is de helft van de kinderen van autochtone afkomst. Ze observeerde hoe de kinderen op het schoolplein met elkaar speelden en hield interviews met hen. Op het eerste gezicht leek het of alle kinderen door elkaar heen krioelden, maar bij nadere analyse bleken toch duidelijk verschillende groepen te bestaan. Zo spelen meisjes voornamelijk met meisjes en jongens met jongens. En die groepen bleken weer uiteen te vallen in groepen met bijna alleen kinderen van westerse afkomst en andere groepen van niet-westerse afkomst.

Verstandskiezen

Ineke Graumans: 'Marokkaanse kinderen noemden Nederlandse klasgenootjes saai'

Druk en wild

precies hoe die omslag tot stand is gekomen. Natuurlijk speelt de leeftijd een rol. Hoe ouder de kinderen worden, des te abstracter worden de categorieën die ze gebruiken. Maar de aanduiding van 'Marokkanen' kwam voor mi) toch onverwacht. Die kinderen zijn tussen de acht en tien jaar. Zo snel gaat de ontwikkeling bij de kinderen ook weer niet. Dus ik vermoed dat de verharde maatschappelijke discussie na de moord op Pim Fortuyn een grote rol speelt en dat de kinderen ook worden beüivloed door him ouders en speelgenoten. Sommige kinderen zeiden dat ze van hun ouders niet met bepaalde kinderen mochten omgaan."

Maar uit de interviews bleek etniciteit geen argument te zijn om wel of niet met elkaar te spelen. Kinderen noemen vooral persoonlijkheidskenmerken (zoals wel of niet aardig zijn) en gedrag (zoals druk doen en pesten) als redenen om wel of niet met elkaar te spelen. "Een aantal westerse kinderen noemt de anderen druk en wild; een substantieel deel van de nietwesterse kinderen vindt de andere groep juist saai en zichzelf stoer", aldus Graumans. In het eerste jaar van haar onderzoek, toen de leerlingen nog in groep vijf zaten, speelde etniciteit in de interviews nauwelijks een rol, maar een jaar later werd de ene groep steeds vaker aangeduid als 'die Marokkanen' en dat terwijl kinderen van allerlei emische afkomst deel uitmaakten van die groep. Het drukke en wilde gedrag werd door sommigen gekoppeld aan Marokkaan zijn. Andersom noemden de betrokkenen de Nederlanders saai. "Ik weet niet

Uit de analyses van Graumans bleek nog een factor mee te spelen. De school ligt in een wijk met aan de ene kant flatgebouwen en aan de andere kant eengezinswoningen. De meeste kinderen met een westerse achtergrond woonden m de huizen, de meeste allochtonen in de flats. "De kinderen van allochtonen in de flats speelden rondom hun huis vaak met kinderen die toevallig in de buurt waren. Met die kinderen, vaak ook van allochtone afkomst, speelden ze op school omdat ze elkaar al kenden. De autochtone kinderen speelden veel minder rondom hun huis. Die werden door hun ouders naar allerlei clubjes en vriendjes en vriendirmetjes gebracht. Dat gold ook voor de autochtone kinderen in de flats. Dat zou erop kunnen wijzen dat de omgang van de ouders met him kinderen belangrijk is

O u d e r s bepalen

voor wie met wie op school speelt." Graumans wil een aantal aspecten verder uitdiepen. Daarom heeft ze een subsidie aangevraagd om te promoveren. "Een beperking van mijn scriptie is dat het maar over één school gaat. Ik wil meer hypotheses maken en die op meer scholen toetsen. Graag wil ik onderzoeken of er verschillen tussen scholen bestaan, bijvoorbeeld de verschillen tussen scholen in een grote stad en kleinere randgemeenten."

Niet heUig Natuurlijk is Graumans blij met de scriptieprijs, maar ze wil kwalitatieve onderzoeksmethoden niet heilig verklaren. "Ik vind het belangrijk dat je verschillende onderzoeksmethoden gebruikt. Door te observeren en veel interviews af te nemen, heb ik meer diepgang en betekenis in het onderzoek gekregen dan als ik alleen maar statistisch onderzoek had gedaan en alleen had geturfd welk kind hoe vaak met welk ander kind speelt. Maar aan de andere kant weet ik niet of wat op deze school gebeurt, representatief is voor andere scholen. Daar heb je kwantitatieve methoden voor nodig. Beide groepen wetenschappers moeten elkaar niet zo verketteren, maar juist gebruik maken van eikaars sterke punten. Alleen maar cijfers geven wemig diepgang, maar alleen subjectieve observaties hebben ook een beperkte waarde." Reageren? Mail naar: redactie@advalvas.vu.nl

'Tandartsen trekken vaak onnodig verstandskiezen', zegt kaakchirurg Jacques Baart in het Algemeen Dagblad. 'Een jaar of tien, twintig geleden was het normaal om verstandskiezen preventief te verwijderen. Maar dat verstandskiezen andere tanden en kiezen verdringen, is niet wetenschappelijk bewezen", aldus Baart van het VUmc. Toch trekken kaakchirurgen volgens hem zeventigduizend verstandskiezen per jaar en tandartsen waarschijnlijk nog meer. Soms is het trekken echt nodig. Baart: "Een ontsteking kan van de kaak overslaan naar de hals en uiteindelijk het hart. In Nederland overlijden jaarlijks één è twee mensen aan zo'n infectie." De chirurg verwacht overigens dat over een paar duizend jaar bijna niemand nog verstandskiezen krijgt. Nu is dat al bij vier procent van de mensen het geval. Evolutionair gezien zijn ze namelijk overbodig geworden. (DdH)

Baby's Ziekenhuisinfecties bij te vroeg geboren baby's komen frequent voor en kunnen leiden tot verlengde ziekenhuisopname of zelfs sterfte. Dat blijkt uit promotieonderzoek van geneeskundige Wil van der Zwet. Van der Zwet onderzocht drie jaar lang 742 pasgeborenen in de Neonatale Intensive Care Unit (NICU) van het VUmc op risicofactoren voor infectie. Een te laag geboortegewicht bleek de belangrijkste risicofactor. Ook intraveneuze voeding en kunstmatige beademing vergroten het risico op infectie. Dat de ziekenhuisinfecties hier vaker voorkomen dan op couveuseafdelingen m Amerika, komt deels door verschillen in lokale behandelstrategieën. (PB)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen