Ad Valvas 2006-2007 - pagina 465

N I E U W S

AP VALVAS 10 MEI 2007

PAGINA 1 1

Kwetsend wordt het nooit Vorige week werd in het Exposorium In de rtaa^ gepresenteerd, de eerste bundel van VU-cartoonist enndé. PETER BREEDVELD

"Weet je wat je eens aan emdé moet vragen?" vroeg uitgever Ger van Wulften pesterig. "Waarom de drie boerkagrappen in zijn cartoonbundel niet op de expositie in het VU-Exposorium hangen." Cartoonist emdé, nom de plume van VU-voorlichter Merlijn Draisma, had in het Exposorium net zijn nieuwe bundel In de haak gepresenteerd en zat daar te signeren. Emdé reageerde een beetje geïrriteerd op de boerkavraag. "Nu even niet", zei hij. "Ik leg dat later wel een keer uit." Van Wulften suggereerde dat emdé de boerkagrappen niet heeft willen ophangen omdat hij bang is moslims te kwetsen. Emdé zei niet zo lang geleden tegen Ad Valvas, dat hij het heel erg zou vinden als een cartoon van hem verdeeldheid zou veroorzaken en dat hij niet gelooft in het recht om te beledigen. Ironisch wel, dat zijn eerste bundel wordt uitgegeven door Van Wulftens Xtra, tevens uitgever van Allah weet het beter van überkwetser Theo van Gogh en van allerlei ander subversief materiaal. Gerrit de Jager, bekend van de indertijd baanbrekende strip De familie Doorzon, is door Van Wulften ontdekt en Eric Schreurs, die de wereld schokte met Joop Klepzeiker, eveneens. Emdé is dus in goede handen. Overigens is hij niet door Van Wulften ontdekt. Hij publiceert al jaren in Ad Valvas, en sinds ongeveer een jaar ook in nrc.next.

Smijten Emdé schonk de eerste exemplaren van In de haak aan zijn tweelingzoontjes Felix en Boris (6) die, tot grote hilariteit van het aanwezige publiek, meteen met de boeken begonnen te smijten. Eerst gooide Boris het boekje hoog in de

lucht. Aangemoedigd door de lachende toeschouwers volgde Felix zijn voorbeeld. En toen nog eens, en nog eens. De tweeling zijn emdés meest genadeloze critici, had de cartoonist even daarvoor al uitgelegd. "Ze snappen de grappen niet altijd, maar ze zien wel of een cartoon gemeen is of zielig, en dan weet ik of-ie is geslaagd. "En anders gaat-ie de prullenbak in", kraaide Boris. Of was het Felix?

Liefdevolle ondertoon Emdé schuwt de gevestigde taboeonderwerpen niet, zoals is te zien op de expositie (nog tot 22 mei in het Exposorium). Deviante seks, gehandicapten, de Derde Wereld, etniciteit, het kan allemaal. Maar inderdaad, echt kwetsend wordt het nooit. Er is altijd een liefdevolle ondertoon. Neem de cartoon waarin een man in rolstoel van zijn begeleider te horen krijgt: 'Natuurlijk heb jij ook gevoelens, Anton. Maar let's face it, daar is toch niemand in geïnteresseerd?' Hier wordt niet om een gehandicapte gelachen, maar om onszelf. Cynisme bestaat niet in het universum van emdé. De expositie heet ook niet voor niets: 'Het licht gaat nooit uit'. Op de expositie staan twee lege panelen, waarop amateurcartoonisten de afgelopen weken hun eigen werk kwijt konden om zo mee te dingen naar een boekenbon van zestig euro. Winnaar is Martijn van Roovert, die het stripfiguurtje Cordelia gekleed in boerka tekende. Een commentaar op de recente controverse rond het feit dat Cordelia zich nogal eens in ontklede staat bevindt. Emdé krijgt veel kritiek van lezers die vinden dat hij niet kan tekenen. Maar dat het ontzettend moeilijk is om een cartoon te scheppen die én grappig, én visueel aansprekend is, bewezen alle deelnemers aan de wedstrijd ondubbelzinnig, inclusief Van Roovert. Emdé, In de haak, uitgeverij XTRA, Amsterdam 2007, 64 pagina's, € 9,95.

Zien wat Benali ziet Twee studenten algemene cultuurwetenschappen gaan de columns van VU-schrijver Abdelkader Benali verfilmen. Vorige week begonnen ze met het filmen van de schrijver zelfbij een masterclass op de VU. WELMOED VISSER

"De eerste Marokkaan die ik op de televisie zag, was de hardloper Saïd Aouita. Hij won in 1984 goud op de vijf kilometer in Los Angeles", vertelt schrijver Abdelkader Benali. Voor Benali was het een eyeopener dat zoiets mogelijk was voor een Marokkaan. "Vanaf dat moment wist ik wat ik wdlde worden: hardloper. Totdat ik ontdekte dat ik nóg liever wilde schrijven." Benali oogt ontsparmen bij de masterclass Arts Society van Stine Jensen,

waar hij een internationaal gezelschap literatuurstudenten vertelt over zijn schrijverschap. De studenten, ook de niet-Nederlandse, zijn opvallend goed op de hoogte van zijn werk. De meesten hebben zijn boek Wedding by the sea gelezen (vertaling van Bruiloft aan zee). Een Nederlandse student heeft Benali's pas uitgekomen boek Marathonloper voor zich liggen. Op de vraag waarom Benali zich een Nederlands Marokkaanse schrijver noemt, haalt hij zijn schouders op: "Ik vind het een goede manier om mezelf te definiëren. Mensen zetten me anders toch wel automatisch in die hoek."

Het gebeurde al in de tijd van Vondel. "Een goede vraag", antwoordt Benali. "In dat opzicht ben ik inderdaad een erg Nederlandse schrijver." Aaron Peterer (derdejaars algemene cultuurwetenschappen) staat ondertussen over de schouder van de schrijver te filmen. Het is niet de bedoeling dat het een film over Benali wordt, maar een film vanuit het gezichtspunt van de schrijver zelf "Wij willen in beeld brengen hoe Benali het ervaart als schrijver aan de VU", vertelt Peterers studiegenoot Jesse van Winden.

Gehakt m a k e n

Daartoe willen de twee studenten ook de columns van Benali gaan verfilmen. Benali spreekt de teksten in en de studenten gaan daar filmbeelden bij zoeken. "Hij heeft bijvoorbeeld een column geschreven over het eten in de mensa, dat zo weinig internationaal is. Wij maken dan een filmpje van buitenlan-

"Waarom vallen Nederlandse schrijvers elkaars werk altijd zo hard aan?" vraagt een studente. Ze citeert uit een interview met Benali zelf, waarin hij gehakt maakt van de nieuwe roman van Connie Palmen. Volgens haar is het typerend voor de Nederlandse literatuur.

Broodje kaas

Hoger collegegeld dertigplusser 'normaar Het staat universiteiten vrij om studenten die ouder zijn dan dertig jaar een hoger collegegeld te vragen. Dat heeft het college van beroep voor het hoger onderwijs bepaald. De uitspraak is bindend. Een student van de Universiteit Leiden had om de uitspraak gevraagd. Met het oordeel dat er geen sprake is van leeftijdsdiscriminatie veegt het college drie eerdere uitspraken van de commissie gelijke behandeling van tafel. Die stelde in 2005 nog dat het niet kies is om dertigplussers een hoger collegegeld te vragen. Oudere studenten betalen volgens de hogeronderwijswet WHW een zogenoemd instellingscollegegeld: het ministerie van OCW bekostigt deze groep niet, en dus mogen hogescholen en universiteiten zelf bepalen hoeveel

geld deze groep moet betalen. Het college van beroep gaat ervan uit dat de hoogte van het instellingscollegegeld - bij de Universiteit Leiden vastgesteld op ongeveer tweeduizend euro - redelijk is voor toegang tot hoger onderwijs. Het bij wet gegarandeerde standaardcollegegeld van 1500 euro voor jonge studenten belemmert instellingen niet om voor dertigplussers een normaal tarief te berekenen. Volgens de uitspraak plaatst de wet dus niet de dertigplusser in een uitzonderingspositie, maar juist de jongere student. Onder het vorige kabinet leek het probleem te verdwijnen: bij de geplande invoering van leerrechten had iedere student tegen het standaardcollegegeld van ongeveer 1500 euro kunnen studeren voor de duur van zijn opleiding plus een uitlooptijd van tvte^t jaar. Leeftijd was geen criterium in dat plan. Minister Plasterk ziet niets in leerrechtenbekostiging. (HOP, Thijs den Otter)

ders die op de VU bezig zijn hun broodje kaas te eten, terwijl je Benali zijn column hoort voorlezen", legt Van Winden uit. De filmpjes moeten over enige tijd op de website van de VU te zien zijn, maar Van Winden weet nog niet wanneer. Benali denkt nog steeds na over de vraag waarom Nederlandse schrijvers zo kritisch over elkaar zijn. "Het heeft met het calvinisme te maken. Nederlandse schrijvers zijn erg gewetensvol over wat goede literatuur is en daarom ook erg kritisch ten opzichte van elkaar." Benali vindt het in dat opzicht ook typerend dat Nederlandse schrijvers altijd hun eigen land bekritiseren. "In geen enkel ander land zijn schrijvers zo geliefd voor het beschimpen van hun eigen land als hier. Maar misschien heb je gelijk en moet ik stoppen met die dingen. Het is erg gemakkelijk om cynisch te worden in Nederland." Peterer knikt van achter zijn camera tevreden naar Benali. Het staat er allemaal goed op.

D66: 'CDA schaadt Rathenau Instituut' Het CDA moet zich niet bemoeien met een enquête naar het draagvlak voor stamcelonderzoek. Dat vindt oppositiepartij D66. Het CDA was verbolgen dat het Rathenau Instituut wil peilen hoe Nederlanders denken over het kweken van embryo's voor stamcelonderzoek. "Dat is toch zoiets als schoon water vertroebelen door erin te roeren", stelde Tweede Kamerlid Henk Jan Ormel. Is het CDA soms bang dat er inderdaad draagvlak is, vraagt D66 zich af in een opiniestuk in dagblad Trouw. De regeringspartij moeten zich niet bemoeien met de wetenschap, menen de democraten, laat staan de reputatie van het Rathenau Instituut beschadigen. Het Rathenau Instituut informeert parlement en regering over de maatschappelijke kant van technologie en wetenschap. Het is onafhankelijk. (HOP, Bas Belleman)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen