Ad Valvas 2006-2007 - pagina 305

AD VALVAS 8 FEBRUARI 2007

M U L T I M E D I A / N I E U W S

PAGINA 1 1

Bibliotheek onder de loep

Meer zappen, minder lopen De medewerkers lopen de benen uit het lijf en de bezoekers kunnen lang niet altijd vinden wat ze zoeken. Tijd om de bibliotheek van de economische faculteit eens goed onder de loep te nemen.

Anders inrichten Bibliothecaris José Frijns is ingenomen met de uitkomsten van het onderzoek naar de inrichting van de bibliotheek. "Met de conclusies gaan we zeker wat doen. We nemen ze in ieder geval mee bij het ontwerp voor de nieuwe bibliotheek, die volgens planning eind 2012 klaar moet zijn. Maar we gaan de bestaande bibliotheken van de begane grond tot en met de zesde verdieping in het hoofdgebouw nu al anders inrichten. Dat is hopelijk na de zomervakantie klaar. Op de tweede verdieping komt een open uitstalling van de meest gebruikte boeken van economie, rechten, psychologie, pedagogiek, aard- en levenswetenschappen. Dan kunnen de bezoekers zeK rondsnuffelen. Er is behoefte om de bibliotheek niet meer per faculteit te organiseren, maar per onderwerp. Nu staan bijvoorbeeld de helft van de boeken over criminologie bij rechten en de andere helft bij sociale wetenschappen. Op de begane grond komt een multimediacentrum, want de bibliotheek gaat niet meer alleen over boeken, maar ook over beeld en geluid omdat infomiatieverwerving steeds meer via alleriei communicatiemiddelen gebeurt. Het mediacentrum wordt een echt studiecentrum met plekken voor groepen, maar ook met stiltezalen.

TEKST: DIRK DE HOOG ILLUSTRATIE: NICO DEN DULK

Slechts tien procent van de boeken uit de economische faculteit wordt regelmatig uitgeleend en de medewerkers hebben te maken met een zeer hoge werkdruk.Dat ontdekten managementdocent Jaap Boter en zijn logistiek-coUega Iris Vis in het onderzoek dat zij samen met studenten uitvoerden naar het functioneren van de bibliotheek. Door een andere presentatie van de boeken kunnen heel wat problemen de wereld worden uitgeholpen, denkt Jaap Boter: "Wat opvalt, is dat je twee verschillende soorten gebruikers hebt. De een weet de titel en de auteur van het boek, de ander alleen een globaal onderwerp. De eerste groep kan redelijk uit de voeten in de VU-bibliotheek, de tweede een stuk minder." Voor studenten die voor een werkstuk of scriptie bijvoorbeeld zoeken naar iets met management en reclame, werkt het niet goed, aldus Boter die eerder onderzoek deed bij openbare bibliotheken. "Je kunt niet tussen de boeken doorlopen, want die staan in het magazijn, en de catalogus geeft duizenden hits. Dat moet je anders gaan organiseren." Volgens Boter wordt de adviesfunctie in de bibliotheek steeds belangrijker. "Een bibliotheek is niet alleen een bewaarplek voor boeken, maar moet ook laten zien welke structuur er in het grote aanbod zit en welke deelonderwerpen er zijn."

Open opstelling De titels die met enige regelmaat worden uitgeleend, zou je volgens Boter in een open opstelling moeten neerzetten,waarbij belangrijk is hoe je de boeken neerzet. "We hebben het met een experiment uitgeprobeerd en wat zie je? De bezoekers voor de kast gaan eerst drie stappen achteruit om een overzicht over de hele kast en de beschikbare onderwerpen te krijgen. Ook de online catalogus zou beter moeten helpen om van globaal onderwerp naar de juiste titels te komen." Dat maar zo'n klein percentage van de collectie veel wordt geraadpleegd, heeft hem een beetje verbaasd. "Bibliotheken zijn goed in bewaren, maar slecht in weggooien. Ik heb de collectie op

Door de veranderingen hopen we ook iets aan de werkdruk van het personeel te kunnen doen, want daar was het onderzoek eigenlijk om begonnen. Zo komen er minder uitleenbalies en we proberen het transportsysteem in de magazijnen te verbeteren. Ik hoop dat de medewerkers zo meer tijd krijgen voor inhoudelijke taken."

mijn eigen vakgebied nu eens goed kvmnen bekijken en dan zie ik toch titels die ik weg zou doen. Anderzijds kwam ik ook titels tegen waarvan ik helemaal niet wist dat die hier stonden en me erg interessant leken. Dus een betere ontsluiting kan ook leiden tot meer gebruik."

Werkdruk Daar is collega Iris Vis het helemaal mee eens. "Je ziet dat studenten die zelf boeken uit de kast kurmen pakken meer lenen dan degenen die een specifieke titel zoeken. Door al zappend door de bibliotheek te lopen, komen ze blijkbaar interessante boeken tegen." Dat is niet haar enige reden om voor een open opstelling van de boeken te pleiten. Zij keek ook naar alle logistieke processen in de bibliotheek. "Uit het onderzoek blijkt dat de medewerkers in het magazijn twee keer zo snel moeten lopen als gemiddeld in magazijnen en dat ze een groot deel van de dag erg actief bezig zijn. Dat geeft een enorme werkbelasting. Als er zich even een probleem voordoet of een klant heeft een ingewikkelde vraag.

staat er gelijk een rij wachtenden voor de balie. Een open opstelling kan de werkdruk voor de medewerkers verlagen." Daar komt bij

De snuffelfunctie van de bibliotheek wordt steeds belangrijker dat de magazijnen verouderd zijn en niet voldoende onderhouden. "De transportsystemen tussen de verschillende verdiepingen zijn bijvoorbeeld al jaren stuk. Dus lopen de medewerkers met stapels boeken trap op, trap af." Uit onderzoek van afstudeerder Koen van der Voort blijkt dat met een paar ingrepen iedere medewerker zo'n twintig

kilometer minder per jaar hoeft te lopen. "Als je de boeken die veel uitgeleend worden bij elkaar zet op een goed bereikbare plaats, scheelt dat al heel wat gesleep en geloop. Maar goed, dan moet je eerst een nieuwe opbergcode invoeren."

Experimenteren De twee onderzoekers denken niet dat nu alle problemen opgelost kunnen worden, maar wel dat veel ervaring kan worden opgedaan voor de te bouwen nieuwe bibliotheek. "We kunnen nu experimenteren met hoe veranderingen in de praktijk uitpakken. Die ervaring kunnen we gebruiken bij de bouw van een nieuwe bibliotheek", aldus Boter. En volgens Vis zijn alle logistieke problemen door de ruimtelijke beperkingen in het huidige gebouw niet volledig oplosbaar. "Als je met de inzichten van nu een nieuwe bibliotheek in dit gebouw zou bouwen, zou het eindresultaat anders zijn. Maar goed, de functie van de bibliotheek is in de tussenliggende 35 jaar ook flink veranderd." Volgens haar bestaat de ideale bibliotheek nog

niet. "We zijn met studenten m verschillende universiteitsbibliotheken gaan kijken en dan zie je dat elke universiteit het anders doet. Met overal plussen en minnen. Neem de nieuwe bibliotheek van de universiteit van Utrecht. Prachtig, maar de inrichting van de magazijnen vond ik niet geweldig. Daar was blijkbaar geen geld meer voor, na de moderne inrichting van de rest van het gebouw." Dat gevaar ziet Jaap Boter ook. "Ik heb onderzoek gedaan naar nieuwe theaters en dan zie je dat er zo veel geld in het nieuwe gebouw is gestopt dat er geen budget meer is om voorstellingen te programmeren. Daar moet je met een nieuwe bibliotheek mee oppassen. Door nu gezamenlijk als onderzoekers en bibliotheekmedewerkers op te trekken bij de voorbereiding van de nieuwbouw kunnen we logistieke aspecten en presentatie van de collectie optimaliseren. Als je veel gaat investeren in een nieuw gebouw, wil je ook dat de boeken en de tijdschriften goed toegankelijk zijn. Pas dan heb je het goed gedaan."

Terug naar de tropen Op het afscheidssymposium van kinderarts Thei Haumann vertellen coassistenten over hun werk. FLOOR BAL

Op de golfbaan zul je hem na zijn pensioen niet aantreffen. Kinderarts Thei Haumann hoopt na zijn afscheidssymposium op vrijdag 9 februari in Afrika te kunnen werken. Naast zijn gewone baan in het VUmc werkt hij regelmatig voor Artsen zonder Grenzen, onder meer in conflictgebieden in Congo en Rwanda. Daar blijft hij mee doorgaan. "In principe doe ik daar alles, behalve opereren. Vroeger, toen ik tropenarts

was, deed ik het wel. Maar ik heb daar niet meer voldoende routine in." Voordat hij 22 jaar geleden bij het VUmc aan de slag ging, was Haumann zeven jaar tropenarts in Zambia. Na de geboorte van zijn drie kinderen keerde hij terug naar Nederland. De thema's van het symposium zijn kindermishandeling, Afrika en onderwijs. Sinds 1996 was Haumann ook onderwijscoördinator bij de vakgroep kindergeneeskunde. Het onderwijs aan studenten en coassistenten heeft hem altijd geboeid: "Het is een wederkerige relatie. Je begeleidt die mensen niet alleen, je leert ook van ze." Het ochtendprogramma van het afscheidssymposium 'De co vertelt uit eigen werk', is een initiatief om de begeleiding en

toetsing van coassistenten te verbeteren. Meer wederkerigheid en samenspraak zijn het doel. Tijdens deze bijeenkomst presenteren coassistenten een zaak uit hun coschap. De beste presentatie krijgt de Thei Haumann-prijs. "Die naam had iemand als grapje bedacht", zegt de arts schuchter, 's Middags praten collega's van Haumarm onder andere over kindermishandeling; een onderwerp waar hij als kinderarts erg in geïnteresseerd is. "Het zijn complexe problemen. Ik heb altijd de colleges hierover gegeven. Ik leer studenten wat de signalen zijn en hoe je daarmee moet omgaan. Wanneer je het in het ziekenhuis ziet, raken die zaken je altijd. Maar ik neem het niet op mijn nek, dan verlamt het je. Als het je raakt, zet je je ervoor in."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen