Ad Valvas 2006-2007 - pagina 507

AP VALVAS 7 JUNI 2007

P E B A T / N I E U W S

PAGINA 5

Terugblik Al-Azm bezoek

Veel debat, weinig effect Er was vast meer uit het bezoek van de Syrische filosoof Sadil< al-Azm te halen geweest. Aan de belangstelling voor het thema van het bezoek, de islam en het Westen, ligt het niet. TEKST: PETER BREEDVELD FOTO: MARIJN ALDERS

Tijdens de afsluitende debatavond in Felix Meritis stond er in het publiek een man op die de panelleden opriep eens concreet te worden. "Ik heb nog geen enkele praktische oplossing gehoord om de kloof tussen moslims en niet-moslims te overbruggen", zei hij. Door een aantal andere toehoorders werd hij luid uitgejoeld, maar Anton van Harskamp van het Blaise Pascal Instituut vermoedt dat de hoge mate van abstractie de oorzaak is van het feit dat over de bijeenkomst niets is geschreven door de pers, hoewel er verschillende journalisten aanwezig waren. Het debat was de afsluiting van een bezoek aan de VU van de gerenommeerde Syrische filosoof Al-Azm. Het Blaise Pascal Instituut, dat zich ten doel stelt 'de discussie te bevorderen over ethische, levensbeschouwelijke en religieuze aspecten van wetenschapsbeoefening' en het VU-podium hadden de hoogleraar voor twee maanden naar Amsterdam gehaald. Ze vroegen hem zijn licht te laten schijnen op de islam en het seculiere Westen. "Iemand als Al-Azm, een Arabische atheïst, kan het beeld doorbreken dat hier heerst van de islam als starre, achterlijke godsdienst", aldus Van Harskarnp.

Veel reclame Wat de belangstelling betreft, was het bezoek van Al-Azm zonder meer een succes. De drie debatten die rond de gast plaatsvonden, trokken veel publiek. Voor het laatste debat in Felix Meritis, met onder anderen de controversiële islamist Tariq Ramadan, moesten zelfs veel mensen worden teleurgesteld omdat de zaal vol was. En toch... de pers het het massaal afweten. De dagbladen schreven er niet over, de actualiteitenprogramma's toonden geen belangstelling. Ook aan de VU leefde het bezoek van AlAzm niet. Waar ligt dat aan? Van Harskamp lijkt een beetje te schrikken van die vraag. Hij kijkt met tevredenheid op het bezoek van AlAzm terug. "Het debat met Tariq Ramadan was voor mij heel bijzonder. Ik heb goede verhalen gehoord, er waren uiteenlopende meningen. Zo'n debat zou in veel andere landen waarschijnlijk ondenkbaar zijn." Maar de sprekers in het debat (behalve AlAzm en Ramadan deed de Iraanse filosoof Abdolkarim Soroush mee) hielden zich vooral bezig met principes en definities, ze werden nooit concreet. "Dat is er misschien de oorzaak van dat er in de pers niets over is geschreven", probeert Van Harskamp. En dat Al-Azms bezoek aan de VU niet leefde... "Ik heb inderdaad de indruk dat veel mensen die de debatten bezochten van buiten de VU kwamen. We hebben hier wel veel reclame voor de debatten gemaakt."

VInr: auteur Fouad Laroui, filosoof Sadik al-Azm, UvA-student taal en communicatie Mouad Zagdoud en antropoloog Marjo Buitelaar tijdens een islamdebat op de VU

Opvallend is dat de theologische faculteit niet is betrokken bij het bezoek van Al-Azm. Dat is juist de faculteit die twee jaar geleden met veel tam tam haar islamopleiding lanceerde. De faculteit waar de relatie tussen het westen en de islam al jaren wordt bestudeerd door een hoogleraar christen-moslimrelaties, Nelly van Doorn-Harder. Het instituut heeft wel contact gezocht met Theologie, zegt Van Harskamp. "Maar daar heeft niemand iets van zich laten horen." Het was vooral de rechtenfaculteit die met Blaise Pascal en VU-podium heeft samengewerkt, door Al-Azm uit te nodigen voor een aantal gastcolleges.

Bedroevend niveau "Het is inderdaad niet tot samenwerking gekomen", beaamt Henk Vroom, coördinator van de islamstudie van Theologie. De keuze van Blaise Pascal voor atheïst Al-Azm blijkt een struikelblok te zijn geweest. "Ik had gesuggereerd bij de keuze van de persoon samen te werken, maar heb daarop verder niets meer vernomen", aldus Vroom. Theologie had een eigen gast, de Turkse filosoof Kilic, die in het Westen nog onbekender is dan Al-Azm en wiens bezoek dan ook geheel ongemerkt is voorbijgegaan. "Het voorzitterschap van het laatste debat in Felix Meritis, dat zouden we achteraf anders hebben gedaan", zegt Bart Voorsluis, programmamaker van VU-podium. "De beide voorzitters, Markha Valenta en Asef Bayat, lieten naar mijn smaak teveel ruimte voor

allerlei wijdlopige uiteenzettingen." De discussie aan het einde, met mensen uit de zaal, vindt Voorsluis van een 'bedroevend niveau'. "Veel mensen zitten zo vast in hun eigen ideeen. Er was bijvoorbeeld een man die het per

De pers liet het massaal afweten se wilde hebben over identiteit, en een meisje dat vond dat het Westen kritisch naar zijn eigen democratische gehalte zou moeten kijken. Maar daar ging het bij dat debat helemaal niet over. Het ging over islam en democratie. We dachten daarmee eigenlijk wel een populair thema te hebben gepakt." Het grote publiek is slecht op de hoogte van het intellectuele discours in de Arabische wereld. Dat daar blijkbaar ruimte is voor een man als Al-Azm zou een geweldige eyeopener moeten zijn. "Dit bezoek had een mooie gelegenheid kunnen zijn om hem hier wat bekender te maken", meent Voorsluis. Maar de media bleven helaas weg. Wat Voorsluis echter vooral steekt, is dat ook de VU-gemeenschap geen belangstellmg toonde. "Terwijl het universiteitsbestuur altijd zo hamert op de culturele diversiteit! Daar ben ik erg teleurgesteld over. Ik vraag me af waarom studentenvereni-

gingen, maar ook een migrantenorganisatie als Forum, niet aanwezig is geweest."

Eilandjescultuur Het Blaise Pascal Instituut is op de campus vooral bekend door de debatactiviteiten. Een aantal daarvan was erg succesvol. Van Harskamp: "Vlak na de moord op Van Gogh organiseerden we een bijeenkomst m een stampvolle collegezaal." Maar inderdaad, veel lunchdebatten trokken hoogstens twintig, dertig belangstellenden. Daar is Blaise Pascal dan ook onlangs mee gestopt. "Maar ik weet niet wat we meer zouden kunnen doen om bekendheid te krijgen. We delen folders uit, sturen mailings rond, en dan komen collega's na afloop nog klagen dat ze nergens van wisten." Eén ding valt wel op en dat is de eilandjescultuur. Van Harskamp zegt dat hij graag een bijzondere leerstoel zou zien in het kader van de islam en de Verlichting. Wanneer ik erop wijs dat theologie een leerstoel islam en christenrelaties heeft, blijkt hij daarvan niet op de hoogte. Henk Vroom van het Centrum voor Islamitische Theologie lijkt in de activiteiten van het Blaise Pascal Instituut vooral een doorkruising te zien van zijn eigen plannen. De islam leeft aan de VU, zoveel is duidelijk. Daarom had er in het bezoek van Al-Azm, en ook in dat van de filosoof Kilic, vast meer gezeten. Als er wat harder was getrokken aan samenwerking tussen de VU-eilandjes. Reageren? Mail naar: redactie@advalvas.vu.nl

Postzegels voor academische vrijheid De VU gaat geld inzamelen o m wetenschappers uit oorlogsgebieden tijdelijk onderdak te kunnen bieden. DIRK DE HOOG

Het thema 'VU voor Academische Vrijheid' is aangezwengeld door hoogleraar Mient Jan Faber en opgepakt en uitgewerkt door Suzette Wyers van de dienst Communicatie. Faber krijgt tijdens het VU-festival het eerste postzegelboekje (zie nieuwsfoto, pag. 3) uitgereikt waarmee geld voor deze actie wordt ingezameld. In het boekje van 9,95 euro zitten negen postzegels van 44 eurocent en foto's plus informatie over de VU. Het boekje is ook te koop op het postkantoor. De VU hoopt twee è drie wetenschappers per jaar tijdelijk on-

derdak te bieden. Ze kunnen dan aan de VU hun onderzoek voortzetten. Waarschijnlijk zal de eerste wetenschapper uit Irak komen. Hier heeft Faber veel contacten en de nood is er hoog, want er zijn al ruim 150 vakgroepen door het geweld gesloten en meer dan 235 wetenschappers zijn slachtoffer geworden. Volgens VU-voorlichter Monique Bekkenutte zullen niet alle wetenschappers die naar de VU vluchten in de openbaarheid treden. "We moeten voorzichtig met hen omgaan om bijvoorbeeld te voorkomen dat achtergebleven familieleden in de problemen komen." Het is moeilijk een visum te krijgen aangezien in oorlogsgebieden de ambassade vaak niet meer functioneert. Dit onderwerp heeft ook de aandacht van de Nederlandse regering. Volgens Bekkenutte zal later ook via andere kanalen

geld voor deze actie worden geworven. Er is tevens een bankrekening opengesteld.

Vijf ton p e r jaar Voor steun aan vluchteling-studenten bestaat al een landelijk fonds: het UAF. Er komt wel een vernieuwd VU feüowship-progcaram^i voor buitenlandse studenten die aan de VU gaan studeren. De Vereniging VU-Windesheim stelt hier jaarlijks 500.000 euro voor beschikbaar. De faculteiten mogen studenten selecteren voor een beurs en de hoogte daarvan bepalen. Vroeger heette dit programma het Rutgerfonds. Dat stelde op kosten van de imiversiteit kamers beschikbaar voor buitenlandse studenten, maar de wet verbiedt dat studenten uit de eerste geldstroom een studiebeurs krijgen. Nu de vereniging de financiering overneemt.

kan een geldelijke beurs worden versterkt. Volgens Marieke te Booij, hoofd Bureau Internationalisering, kregen 85 van de ongeveer 250 buitenlandse studenten afgelopen jaar een beurs ter waarde van gemiddeld 5000 euro. Ze hoopt dat het aantal buitenlandse studenten snel zal toenemen. "Streven is dat bij de Engelstalige masters minstens een kwart van de studenten uit het buitenland komt. Met de beurzen hopen we heel goede studenten naar de VU te halen. Dat verbetert de kwaliteit van het onderwijs. Een ander doel is getalenteerde studenten naar de VU te halen die zelf niet de volledige kosten kunnen betalen." Voor dit fonds wil de VU op termijn geld gaan inzamelen, onder anderen bij alumni. wvm.academischevrijheid.vu.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen