Worsteling naar waarheid - pagina 102

EEN S C H U C H T E R

B E G I N V A N W I S K U N D E A A N DE VU

te kennen het mooi te vinden. Twee maanden later, op 26 maart 1943, was het proefschrift eveneens door Koksma goedgekeurd, gedrukt en werd het door De Bruijn verdedigd. 55 Grosheide en Haantjes, die net als Van Haaften in het leger zaten, werden in dat jaar opgeroepen om zich opnieuw voor krijgsgevangenschap te melden. Ze weigerden en doken onder. Haantjes heeft dit tot de bevrijding volgehouden, maar Grosheide werd gepakt en naar Polen 104

gevoerd. Daarvandaan kon hij na de oorlog weer veilig thuiskomen. 56 Op zijn onderduikadres in Leiden nam ook Haantjes nog tentamens af. Een wiskundestudente die in het verzet actief was, vertelde later dat ze tentamen bij hem deed toen net een actie om gevangen medestudenten te bevrijden was mislukt. Ik was eigenlijk van de kaart en moest tentamen doen bij Haantjes. [...] en toen liet hij me twee, het was mechanica meen ik, en hij liet me allemaal dingen door elkaar rollen; moest ik de baan uitrekenen. Toen dacht ik die man is gek. Wie kan er nou zoiets bedenken. Nou ja, dat ging ook niet zo best. Ik heb het wel gehaald, maar meer op de dingen die je gewoon kon leren. 57

Dat Koksma niet alleen legale activiteiten ontplooide, blijkt onder meer uit de verwijzing naar een student die Grosheide maakte. Die student noemde Koksma een 'verzetsheld', 'die midden in het volk stond, waarop men vertrouwen kon'. 58 Zo doet het verhaal de ronde dat hij er voor zorgde dat Hans Freudenthal, een jood, een prijs kon krijgen van het Wiskundig Genootschap in de tijd dat prijzen niet meer aan joden mochten worden uitgereikt. 59 Een leerling van Haantjes bedankte Koksma voor het feit dat hij valse papieren voor hem had geregeld: Gij waart mij meer dan een hoogleeraar. Immers, Gij completeerdet de papieren, die mijn ware identiteit moesten verbergen, toen de Duitsche politie mij zocht. 60

Koksma schijnt zich nogal geërgerd te hebben aan de halfslachtige houding in wiskundig en universitair Nederland jegens de bezetter; de universiteiten hadden verzuimd een leidersrol op zich te nemen in de oorlogsjaren. Sizoo vertelde later:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen