Worsteling naar waarheid - pagina 121

P O L I T I E K E EN M A A T S C H A P P E L I J K E

ONTWIKKELINGEN

verloren de confessionele partijen veel zetels. Er was een aardverschuiving begonnen waarin de ontzuiling haar weerslag kreeg in de politieke verhoudingen. Binnen de ARP was onenigheid ontstaan tussen een nieuwere generatie van pragmatischer politici (onder meer de latere premiers Zijlstra en Biesheuvel) en een traditionele stroming. Begin jaren zeventig begon de traditionele aanhang van de gevestigde politieke partijen af te nemen. Behalve de ontzuiling kunnen de oprichting van nieuwe partijen en de verlaging van de stemgerechtigde leeftijd als oorzaken worden gegeven. De drie confessionele partijen KVP, CHU en ARP besloten hierop tot een verregaande samenwerking. In 1973 gingen de partijen een federatie aan en vier jaar later namen ze met een gezamenlijke lijst (lijsttrekker: Kvp'er Dries van Agt) deel aan de verkiezingen. Dat was een succes: de nieuwe partij, het CDA, won en Van Agt werd premier. In 1980 vond de officiële fusie plaats; ook bij de verkiezingen van 1986 en 1 9 8 9 was het CDA succesvol. In 1982, toen de Nederlandse economie in een recessie was terechtgekomen, trad het eerste kabinet-Lubbers aan, dat in een periode van krachtig handelen de overheidsfinanciën op orde poogde te brengen. Deze aanpak had groot succes; het aantal banen nam toe en de werkeloosheid af. Een belangrijke bijdrage hieraan werd tevens geleverd door de opkomst van het werken in deeltijd, waardoor meer mensen aan de slag konden. 12 Het kabinet Lubbers-I nam ook het besluit om strategische kernwapens op Nederlands grondgebied te laten plaatsen in het kader van de Koude Oorlog. Door deze beslissing was erg veel maatschappelijke onrust ontstaan; met name het Interkerkelijk Vredesberaad' 3 organiseerde protesten, waaraan onverwacht enorme aantallen mensen deelnamen. De kruisraketten kwamen er niet, omdat in 1987 de verhoudingen tussen Oost en West verbeterden en het einde van de Koude Oorlog in zicht kwam, met als hoogtepunt de val van de Berlijnse Muur op 9 november 1989. In de periode die daarop volgde, vervaagden de klassieke politieke tegenstellingen en verflauwden de ideologieën. Halverwege de jaren negentig verloor het CDA dramatisch en trad voor het eerst sinds 1918 een kabinet aan waarin geen confessionele partij deelnam: het eerste paarse kabinet, coalitie van PvdA, VVD en D66. Het was, naar zeggen van premier Wim Kok, een tijd om ideologische veren af te schudden, wat een 'bevrijdende ervaring' kon zijn. 14

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen