De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 299

B IJ P RATE N

Afrika te vertegenwoordigen'. 26 Vooreerst kreeg Bokhorst geen gehoor voor zijn standpunt en Van Schelven bleef lid van het Hoofdbestuur van de N Z A V .

PRO-DUITS

Nieuws uit Zuid-Afrika was in Nederland gedurende de oorlogsjaren schaars en gecensureerd; veel geruchten en niet te verifiëren verhalen. Brokstukjes nieuws, omkleed met propaganda. Men wist, dat bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in begin september 1939 Eerste minister Hertzog zijn kabinet had voorgesteld, dat Zuid-Afrika neutraal zou blijven. Maar met een meerderheid van acht tegen zeven stemmen werd dat voorstel afgewezen en dat besluit werd vervolgens met 80 tegen 67 in de Volksraad bekrachtigd; Hertzog legde zijn functie neer, Smuts werd premier. 27 De Unie van Zuid-Afrika was vervolgens de hele oorlogsjaren door een betrouwbare bondgenoot en veldmaarschalk Smuts een zeer gerespecteerd geallieerde leider. Men wist dus dat de Zuid-Afrikanen zeer verdeeld stonden tegenover deelname aan die oorlog. Niet minder dan 59 van de 150 Volksraadsleden hadden nog begin januari 1940 een afzonderlijke vrede met Duitsland willen sluiten. De oud-vu-student dr. N. J. van der Merwe uitte in mei 1940 in de Volksraad zijn 'diepe meegevoel met Holland' na de Duitse inval in Noorwegen, Nederland en België, maar, 'hoe onregverdig dit ook al mag wees'; hij zag er geen reden in om zijn standpunt (een neutraal Zuid-Afrika) op te geven. 28 De hele oorlog door bleef dr. D. F. Malan roepen om terugkeer tot neutraliteit. In het bezette Nederland noteerde F.). DuToit Spies, maart 1944, in zijn dagboek: Malan het aan De Valera [eerste minister van het neutrale Ierland] 'n telegram gestuur; hom 'n riem onder die hart gesteek vir sy verset teen die BritsAmerikaanse eis om die betrekkinge met Duitsland en Japan te verbreek. Of dit diplomatiek is? Lyk dit nie of ons daar in Suid-Afrika nog te* veel geroes is in die denkbeelde van die verlede nie? 2 9

Malan beperkte gedurende alle oorlogsjaren zijn oppositie tot de politiek-parlementaire retoriek. Maar, zo wist men in Nederland al vóór

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen