De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 136

A P A R T H EI D

zer, morgen door een Engelsman, overmorgen misschien door een man van die Scouts-natie'.60 De pot van de Gouvernementsschool, concludeerde Kamp, met een verwijzing naar het bekende bijbelse verhaal van Eliza in de profetenschool te Gilgal, bevat een groentemoes met kolokwinten en leugens - 'en een wonderkracht om van leugen waarheid te maken is er niet'. 61 Het enige redmiddel, tot behoud van de ware godsdienst en van de kerk, en voor onze nationaliteit, is dus: de vrije school, met gouvernementssubsidie. Nadat ook in Transvaal in 1 9 0 7 realiteit werd wat Kamp juist bestreed, behield hij zijn overtuiging: de school behoort aan de ouders. Onder die titel zei hij op een c no-congres in 1912: 'Wil men vrede en verdraagzaamheid op 't gebied van de school, laat dan de wet aan iedere groep van burgers zijn eigen, natuurlike rechten laten. En dat kan alleen geschieden door de school terug te geven aan de Ouders'. 62 Maar, aldus verwoordde hij de belangrijkste bezwaren van de opposanten, 'dan breng je verdeeldheid'! Zijn antwoord was eenvoudig: 'Verdeeldheid brengen? Wat is hier te brengen? Die verdeeldheid is er, die bestaat. En 't is vergeefs daar over heen te willen praten. Of denkt ge met grote woorden iets te veranderen aan het feit, dat onze ZuidAfrikaanse Unie bestaat uit Afrikaanse en Engelse mensen?' 63 In zijn brochure van 1 9 0 6 had hij zijn denkwijze toen weergegeven met een sprekend beeld: 'Als gij uw paard voor den ossenwagen zet, en uwe ossen in de spider spant, dan kunt gij rijden, ja, maar op zoo'n war-manier... daar komt natuurlijk iets van'. 64 In 1 9 1 2 benaderde Kamp diezelfde materie vanuit de pedagogische zijde. De geschiedenis van Zuid-Afrika is één doorgaand verhaal van het conflict tussen Brit en Boer. Welke onderwijzer kan dat in een gemengde klas behandelen zonder deze of gene te kwetsen? 65 Om zijn betoog kracht bij te zetten, citeerde hij - gezien tijd en publiek bijna vanzelfsprekend - de oudtestamentische opdracht van het doorgeven van Gods bemoeienis met het voorgaande geslacht aan de kinderen en kindskinderen.(>(> Wie de literatuur over de geschiedenis van het christelijk onderwijs in Nederland kent, herkent moeiteloos de verwijzingen en beelden die Kamp in zijn passages gebruikte. Ze waren stuk voor stuk ontleend aan geschriften van G. Groen van Prinsterer, A. Kuyper en de v u hoogleraar (. Woltjer, die vele jaren voorzitter was van de Nederlandse Vereniging voor Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs. Een wonder is dat niet. Jan Kamp was in 1862 als bakkerszoon geboren te Enschede,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen