De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 49

VOORTGEZETTE

SAMENWERKING

derlands geestesmerk' termen waren die er door de diverse politieke stromingen, antirevolutionaire en liberalen voorop, maar naar eigen inzicht zeer uiteenlopend ingekleurd, gebruikt werden." 9 Op Lion Cachet heeft de brief van Paul Kruger kennelijk niet de bedoelde uitwerking gehad. In reactie op de berichtgeving over Jonkmans ontvangst in Pretoria schreef hij in juni 1883 aan Kuyper: Gaat het U als mij dan hebt gij met smart gezien hoe DuToit Jonkman gecomplimenteerd, en ons terzijde gezet heeft. Harting & Co hebben, door juist Jonkman te zenden, volkomen hun doel bereikt. Nog weinige weken geleden schreef DuToit mij over Jonkman op geheel andere toon. Blijkbaar is hij door de "humaniteit" van Jonkman ingepalmd. Ik schaam mij over de geheele affaire. Doch zoo is het steeds geweest in Transvaal: den waren vrienden heeft men de rug toegekeerd en de schijnvrienden met open armen ontvangen. Toch zal het eindelijk nog wel blijken dat wij in re-Jonkman recht hadden. Helaas! dat mijn vreeze zoo bewaarheid is, en men zich werkelijk voor Jonkman heeft verklaard op diens "lief gezicht" af. Ik ga mij losmaken van Transvaal - met smart en andermaal teleurgesteld. 120

Ook Kuyper had zijn vragen bij de ontvangst van Jonkman in Pretoria, maar de emotionele reactie van Lion Cachet deelde hij niet. Hij nam genoegen met Du Toits verklaring en beschrijving, en wist als geoefend politicus hoe een nederlaag voor te stellen als een overwinning. In De Standaard schreef hij met voldoening gelezen te hebben dat Jonkman 'wel verre van de zijde der dissentieerenden in Transvaal te kiezen, veeleer op goede voet van hartelijke sympathie verkeert met den heer DuToit, het geestelijk hoofd der Afrikaansche Calvinisten'. 121 Jonkman als getuige van Kuypers gelijk! Volgens sommige historici bracht de affaire-Jonkman enige verwijdering tussen Kuyper en Du Toit teweeg en bewaarde de laatste nadien enige afstand van zijn Nederlandse geestverwanten. 122 Uit Du Toits optreden en schrijven kan men dit voorlopig niet opmaken. In dezelfde brief waarin DuToit aan Kuyper zijn houding jegens Jonkman uitlegde, ging hij voort diens medewerking als intermediair te vragen. Om te beginnen, nu 'Jorissen is ontslagen', Pretoria een 'vertrouwden

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen