De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 35

OM

DE G E E S T V A N DE

TRANSVAAL

missie in samenwerking met Du Toit uitwerken. Later in de maand berichtte het Bureau van de N Z A V (gevormd door voorzitter, secretaris en penningmeester) echter de hoofdbestuursleden, dat het op grond van het op 4 september genomen bestuursbesluit een contract met Jonkman had gesloten. Hij werd uitgezonden als officieel vertegenwoordiger van de N Z A V , kreeg een jaar de tijd, geen specifieke instructie en f 1 2 . 0 0 0 voor de kosten. 65 Diverse hoofdbestuursleden tekenden bezwaren aan; zij gevoelden zich in een dergelijk belangrijk besluit buitenspel gezet door het Bureau. Daarop werd een hoofdbestuursvergadering op 16 oktober belegd. Daar werd met 7 stemmen voor, 2 tegen en één blanco definitief besloten Jonkman als afgevaardigde van de Vereniging naar Transvaal uit te zenden, op de hierboven genoemde voorwaarden. 66 Kuyper was verhinderd aanwezig te zijn - hij moest college geven! Maar hij werd direct erna geïnformeerd door zijn collega Fabius. Drie dagen later zegde Kuyper zijn lidmaatschap van Hoofdbestuur en Vereniging op.67 Het bestuur van de N Z A V , schreef hij aan voorzitter D. Cordes, had immers gemeend 'in geen enkel opzicht acht te moeten slaan op de bedenkingen', die hij had gemaakt tegen de uitzending van dr. Jonkman in een uitvoerige Memorie die hij op 14 oktober ingeleverd had. Zonder details te melden, laat staan de naam van de Emigratiecommissie of zijn persoonlijk contact met Du Toit te noemen, kondigde hij ook tegenactie aan: Alleen met het doel om voor de belangen der Transvalers iets te mogen doen, trad ik toe. Nu m.i. Uwe vereeniging die belangen niet langer bevordert, maar in gevaar brengt is mijn plaats in Uw midden onhoudbaar geworden, en moet ik, door uittreding uit het Bestuur en Vereeniging, mijn vrijheid hernemen om langs andere weg het m.i. door U in het leven geroepen gevaar, nog zoo veel in mij is, te helpen afivenden.

Een eerste actie was het publiek maken van het conflict. Zowel De Standaard als De Hollandsche Afrikaan (het blad dat als spreekbuis van de Emigratiecommissie fungeerde en dat achter Kuyper bleef staan) publiceerden Kuyper afscheidsbrief en Memorie. 68 Overdrukjes over zijn breuk met de N Z A V werden breed rondgezonden. De tijd schijnt helaas gekomen om met de N Z A V te breken, luidde het daarin. De Memorie van 14 oktober 1882 kon de bewijzen leveren. Bestuur en Alge-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen