De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 87

VOOR

DE

BOEREN!

berg en Colenso, moesten de Rooinekken in die paar dagen incasseren. Het recht zegeviert, juichten velen. Slechts weinigen durfden dan ook openlijk erkennen, dat de Britse opmars desondanks voortging. Wekenlang hielden het drama van Paardeberg en het Tugela-front de gespannen aandacht van de mensen vast. Maar op 27 februari 1 9 0 0 moest genl. P.A. Cronjé zich met 4 0 0 0 burgers overgeven en op de 28ste moest de jonge generaal Louis Botha, de held van Spionkop, ondanks zijn briljante leiderschap zijn mannen terugtrekken en de weg naar het belegerde Ladysmith vrijgeven. De opmars van de Britse overmacht was niet meer te keren. Op 13 maart 1 9 0 0 trokken de Engelsen Bloemfontein in, Johannesburg op 31 mei en Pretoria op 5 juni. De Britse opperbevelhebber, veldmaarschalk Roberts, verklaarde het land bezet en de oorlog feitelijk beëindigd. Nederland huilde mee met de verliezers. Opnieuw verwoordde koningin Wilhelmina de gevoelens van haar onderdanen. Al op 20 maart 1 9 0 0 , dus op het moment dat de Britse legers het Transvaalse grondgebied betraden, had zij met nadruk aan de Duitse keizer gevraagd te bemiddelen tussen Engeland en de Boeren. 22 Hoewel zij aanvankelijk vraagtekens had bij het plan, stelde zij de oude president Kruger (tijdig uitgeweken naar Mozambique) de Hr. Ms. Gelderland beschikbaar om veilig in ballingschap naar Europa te gaan (13 september 1900). Op 20 december 1 9 0 0 ontving zij de oude Boerenvoorman met veel égards ten paleize. Veldmaarschalk Roberts vergiste zich overigens danig. De oorlog was niet voorbij omdat hij dat proclameerde. Zij was slechts een nieuwe fase ingegaan. Onder nieuwe leiders met nieuwe strategieën tergden enkele duizenden bittereinders het machtige Britse imperium nog bijna twee jaren lang. De oorlog raakte heel Zuid-Afrika. De generaals Botha en Ben Viljoen zetten de strijd voort in Oost-, de la Rey in WestTransvaal. Christiaan de Wet hernam de strijd in de Vrijstaat en viel vervolgens de Noord-Kaap binnen om Hertzog te steunen die diep tot de Kaapkolonie doordrong; Maritz en Smuts handhaafden zich daar tot het einde van de oorlog, ver weg in Namaqualand, tegen de grens van Duits West-Afrika (Namibië). De Boerengeneraals en hun commando's leken door niets klein te krijgen. Kitchener bouwde rijen en rijen blokhuizen en legde duizenden kilometers prikkeldraadomhei-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen