De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 43

BEGINSELEN

op de verre toekomst werpen'. Maar dat alles was onbestaanbaar, aldus DuToit. Wij zijn geen Hollanders noch Engelsen maar Afrikaners. De geschiedenis - het schrift van de hand van God, zeiden zelfs de meest vrijzinnige negentiende-eeuwse Europeanen - bewijst het. Wij laten ons geen vreemde zeden en gewoonten opdringen, wij willen groeien en ontwikkelen, maar slechts op eigen bodem; wij willen vooruitgang en willen ons staatsgebouw voltooien, maar alleen naar de grondtoon van ons volkskarakter. 94 Vandaar dat een ware Afrikanerbond volgens Du Toit versterking van de nationale zelfstandigheid zocht 'in de erkenning, handhaving en beoefening onzer landstaal; in het onderwijzen onzer verachterde boerenbevolking; in de bevordering van kennis onzer historie; in de opkweeking van vrijheidszin en patriotisme bij onze bevolking, vooral bij de jeugd'. 95 De nationale zelfstandigheid was iedere negentiende-eeuwer dierbaar. Behartiging van een goede verzorging van 'de doode en levende strijdkrachten' (Kuypers omschrijving van materiaal en personeel) kreeg bij Du Toit een adequate lokale vertaling met de eis van een doeltreffende burgerwacht. Du Toit volgde Kuyper van harte in het weten, dat in laatste instantie die zelfstandigheid niet afhankelijk was van de materiële maar de zedelijke kracht van een natie. Maar vergelijking met het corresponderend nummer in Kuypers Program laat zien hoe verschillend Du Toit en Kuyper die invulden. Kuyper zocht kracht tot handhaving van de nationale zelfstandigheid 'in de versterking van het rechtsbesef; in de bevordering van kennis onzer historie; in de bevestiging van onze volksvrijheden, in eene ervarene diplomatie'. 96 Kuyper wilde de kerstening, de morele bewaping van de natie; vandaar ook zijn pleidooi voor haar onderwijzing in een epische landshistorie die de mensen kan bezielen, eenheidsbesef bieden, leren steunen op God, zoals hij in de toelichting schreef. 97 Du Toit ging het om de vorming van een Afrikaner nationaliteit, haar eigen taal, haar identiteit, patriotisme, vrijheidszin. 98 Bevordering van de volkshistorie was voor hem 'kennis van den strijd hunner vaderen tegen overheersching en geweld, en voor recht en vrijheid' aankweken. 99 Du Toit herhaalde hier wat hij had geschreven in Die geskiedenis van Ons Land in die Taal van Ons Volk.100 Dat boek van 1877 gaf'vir die eerste keer 'n gemeenskaplike agtergrond aan die Afrikaners van die Republieke én Kolonies', schreef F. A. van Jaarsveld eens:

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen