De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 2]) - pagina 218

IN GOED

VERTROUWEN

Ook Nederland kent het verschijnsel, dat politieke leiders hun krediet verliezen als zij te ver voor de muziek uitlopen. In vu-kring kende men het lot van de antirevolutionaire voorman Bruins Slot (1962). In de besloten en zich bedreigd gevoelende Afrikanergroep was leiding geven, de mensen voorgaan op nieuwe wegen, nog veel meer een kwestie van vertrouwen behouden. Sprekend uit zijn eigen ervaring als hoofdredacteur van Die Burger zei Piet Cillié een paar jaren later tot de oud-vu hoogleraar Berthe Siertsema: 'n Leider is als een locomotief die een trein trekt. Je hebt er niets aan als die locomotief zo hard trekt dat de trein losbreekt en de afgrond in gaat terwijl de locomotief daar boven op de heuvel staat staat te puffen! De leider die zijn volgelingen niet mee krijgt is per definitie geen leider! 40

Eén van de Potchefstromers die een centrale rol vervulde in het gesprek tussen Pu en v u , Tjaart van der Walt, verwoordde hetzelfde probleem later met een ander beeld: Daar is 'n verskil tussen om alleen op 'n motorfiets te ry, of om 'n bus vol passasiers te bestuur. Ek het doelbewus daarvoor gekies om die situasie van binne-uit te probeer verander, en wie weet, dalk het dit meer effek gehad as wanneer ek my sonder meer sou gedistansieer het en van buite af kritiek gelewer het.41

Het is een opstelling, waartegen natuurlijk bezwaren zijn aan te voeren. Het is ongetwijfeld ook een 'gewetensalfie', excuus voor uitspraken en standpunten, die toen niet gedaan en ingenomen zijn of niet duidelijk en radicaal genoeg. Maar geldt niet iets soortgelijks van al te dappere of de profetische uitspraken? Over en weer bestookten Nederlanders en Afrikaners elkaar in die tijd met de vraag, eigen paradigma te verlaten. 'Die Nederlanders het ons - nie sonder rede nie! - as rassiste veroordeel, terwyl ons - ook nie sonder rede nie - die Nederlanders as ketters verdoem het. Klaarblyklik sonder enige noemenswaardige effek na watter kant toe ook'.42 Het gesprek tussen de v u en de PU is echter niet vastgelopen door verschil van mening over de apartheidspolitiek. Op veel punten dacht de PU niet anders dan de v u , erkende het verslag van de samenspreking dat de v u publiceerde. De punten die genoemd werden raakten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen