De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 211

CH R I S T ELI J K - S O C I AAL

synode, waar hij zich als tegenstander van prof. J. du Plessis leerde kennen. Colesberg koos hem in 1 9 2 9 in de Volksraad, waar hij het regelmatig aan de stok had met W. P. Steenkamp. Joubert, Steenkamp, Lamprecht: drie alumni van de v u die, zij het op zeer verschillende wijze, in de praktijk van de Zuid-Afrikaanse samenleving en politiek lieten zien dat zij zich bewust waren van 'het sociale vraagstuk en de christelijke religie'. N. J. van der Merwe (1888210

1940) had een soortgelijke loopbaan en evenaarde hun inzet voor de opheffing van de sociale kwestie. Maar hij overtrof hen gemakkelijk in intellectuele doordenking van Kuypers oproep. Van der Merwe verdedigde op 21 januari 1 9 2 1 aan de v u een proefschrift over Die sosiale prediking van Jesus Christus; promotor was F. W. Grosheide. Het zal niet verbazen, dat zijn studie eindigt met de conclusie dat 'Die ideaal van die Koninkryk der Hemele is van suiwer geestelike aard', noch ook dat een reeks van socialistische opvattingen zoals de klassenstrijd, de onaanvaardbaarheid van het verschil tussen rijk en arm, en de wens tot afschaffing van de overheid, het huwelijk en dergelijke afgewezen werden. 305 Het proefschrift van Van der Merwe bood echter meer dan alleen een afwijzing van het socialisme. Trouwens, zijn afwijzing verraadde een uitstekende kennis van de betrokken literatuur en de afwijzing ervan was ontleend aan de bestudering van het spreken van Jezus en de sociale achtergrond ervan, gebaseerd op een duidelijke exegese en de toen voorhanden literatuur. Van der Merwe nam namelijk de socialisten serieus, en bekende de noodzaak van een peccavi: het christendom heeft te vaak mensen met klachten over het Diesseits getroost met het Jenseits en wissels op de eeuwigheid. 366 Zijn boek was geen anti-socialistisch traktaat, maar een oproep tot christelijk-sociale actie. Want: 'Hoewel die ideaal van Jesus hoër staan en verder reik dan 'n aardse chiliasme, is 'n strewe naar sosiale verbetering ook aan sy volgelinge gebode'. 307 Het is duidelijk, dat Van der Merwe in hoge mate leenhorig was aan Abraham Kuyper. Diens befaamde voordracht voor het Christelijk-Sociaal Congres van 1891 Het Sociale vraagstuk en de christelijke religie was blijkens zijn inleiding uitgangspunt van zijn denken. 368 Typerend kuyperiaans fundeerde Van der Merwe de zojuist aangehaalde opdracht aan de volgelingen van Jezus tot sociale verbetering: 'Hierdie

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen