De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 2]) - pagina 204

IN GOED

VERTROUWEN

dankbaar' en bovendien nog zeer zelfingenomen. 6 De bankier Karei van den Berg schreef in augustus 1899, sinds drie jaren woonachtig in Transvaal: sympathie voor de Boeren persoonlijk kunnen wij Hollanders die hier in hun land wonen allerminst hebben, wij die getuige zijn van het aanhoudend geknoei en gescharrel dat hier alles beheerscht, van de oppervlakkigheid en domheid waarmede de gewichtigste zaken behandeld worden. 7

Niet de Boeren, maar de zaak der Boeren bracht Van den Berg ertoe, zich een paar maanden later als vrijwilliger bij de Transvaalse commando's aan te melden voor de strijd tegen 'den perfiden Brit'. Men moest immers wel 'een groote bewondering gaan koesteren voor dat troepje Boeren, dat alles wat hun dierbaar is in de waagschaal legt alleen om hun duur gekochte vrijheid te behouden'. Hij erkende 'het is een volk waarmee ik in vele opzichten weinig gemeen heb, maar in die dagen als deze zou ik er trotsch op zijn tot zulk een volk te behooren'. 8 Het waren deze gevoelens, die de Boerenliefde in Nederland lang droegen. Maar die herinneringen en gevoelens bleken in de jaren 1 9 6 0 versleten en werden vervangen door nieuwe, negatieve beelden. De stamverwantschap tussen Nederlanders en Afrikaners is een mythe, wordt dan ook wel gesteld.9 Dat lijkt een al te snelle conclusie. Er bestaat stamverwantschap en ze werd (en wordt) ook ervaren en beleefd. Nederland en Indonesië hebben ook een gedeeld verleden, maar Nederlanders die Indonesië bezoeken ontdekken daar geen stamverwantschap - in Zuid-Afrika wel. Die stamverwantschap is wel vanaf 1880, in Nederland en in ZuidAfrika, tot mythische grootte opgeblazen. Aan de Afrikaners - de Geuzen van de negentiende eeuw! - werden alle goed-vaderlandse deugden en eigenschappen toegekend. Zowel de conservatief-liberale historicus Robert Fruin als de antirevolutionaire politicus Abraham Kuyper, beiden nationalisten treurend over het verloren Groot-Nederland, zagen de toekomst van de Nederlandse stam in Zuid-Afrika. 10 Voor het jonge Afrikaner nationalisme was het oude Nederland een zeer respectabel alternatief voor de Britse dominantie. Wie die soort stamverwantschapsopvatting aanhing, kon alleen teleurgesteld worden door de werkelijkheid van de stamverwantschap tussen Nederland en Zuid-Afrika. Want die kende naast gevoelens van verwantschap en

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen