De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 315

S T R Y D OM

DIE

ORDES

republiek die het tehuis zou zijn voor het opbloeiend Afrikaner volk en zijn cultuur en waar ieder gelukkig en welvarend zou leven.71 Het was een geloof in de maakbaarheid van een betere wereld, beleefd met schrille tonen, tegen de dagelijkse ellende en malaise in, want de armoede van de stedelijke Afrikaners was groot. Het droeg een radicaal nationalisme, vooral onder jonge mensen, intellectuelen ook, die zich niet zelden ook lieten bekoren door nationaal-socialisme of communisme. 72 Het was niet alleen studeerkameridealisme. Het werd werkelijk beleefd. H.G. Stoker schreef in 1935 aan Dooyeweerd over het vele werk - waarvoor elders drie man aangesteld worden - dat hij aan PUK moest verrichten, en hem verhinderde te publiceren. Maar 'ons doen die oormate van werk met liefde, wetende dat die volgende generasie en daarmee ons volk, die vrugte daarvan sal pluk'.73 Want de overwinning komt, schreef met grote stelligheid de docente Afrikaans uit Bloemfontein te Amsterdam, Elisabeth Conradie, in 1938, na een avondje 'land en sand aanmekaar gebabbel' met de jonge mede-Vrijstater en vu-student Herman Strauss en zijn vrouw 74 : Herman ontwikkel pragtig. Ek het hoë verwagtings van hom as staatkundige as ons eendag weer aan die beurt kom om te regeer. Dat ons weer aan die beurt sal kom, betwyfel ek nooit - die vraag is maar net wanneer. Ek voorspel dat ons binne tien jaar 'n Republiek uitroep as ons net tien sulke gestudeerde Afrikaanse intellektueles by die volgende verkiesing kan inkry.75

Conradie stond niet alleen in die verwachting. W. E. G. Louw schreef al in 1936, dat het groepje Afrikaners in Amsterdam feitelijk dag na dag sprak over de idee van de republiek. 76 En de hoeksteenlegging van het Voortrekkermonument en de symbolische Ossewatrek van 1938 heeft in veel Afrikaner harten 'die ou Republikeinse ideaal weer laat vlamvat'.77

BROEDERTWIST

Die hooggestemde verwachtingen verblindden niet alle Afrikaners voor de nationaal-socialistische tendensen in de Ossewabrandwag, ondanks de aantrekkelijke kansen die deze leek te bieden voor een

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen