De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 1]) - pagina 267

THUIS

266

EN

VREEMD

delbaar (gymnasiaal) onderwijs te gaan volgen en daarna een academische studie. Op enkele uitzonderingen na hadden de Zuid-Afrikaanse studenten die zich na 1902 in Nederland meldden, reeds een middelbaar onderwijs afgerond (en dus in het bezit van een matriek- of BAdiploma). Velen hadden zelfs academisch onderwijs gevolgd, gewoonlijk gelijkgesteld aan het Nederlandse kandidaatsexamen. Hun Europese verblijf duurde gewoonlijk dus drie tot vijf jaren, voor sommige studies zoals de medische nog een paar jaren langer, afhankelijk van de wensen van de studenten en bijvoorbeeld of zij niet alleen het doctoraalexamen maar ook een promotie beoogden. Maar ook kwamen mensen slechts voor een of twee semesters, of om een speciaal college of cursus te volgen. De aankomst in Nederland betekende voor een Zuid-Afrikaan de kennismaking met een veelszins onbekend en vreemd land. Hij zag een land, vol 'plat weilande, afgekamp deur watervore, die mooi dorpies en stedes'.17* Niemand verstond er zijn Hollands. Petronella van Heerden beschreef haar aankomst in Leiden in 1908: T o e die trein wegtrek, stap daar 'n kérel met 'n wit jas en 'n stootwaentjie na my toe. Hy vat sommer my goed en laai dit op sy karretjie. Hy sê iets van bagage, ek gee hom my lcaartjie en ons gaan haal my koffer. Hy vra iets en ek begin in my beste Nederlands beduie. Hy kyk my aan, tot my intense verleentheid sê hy: "Spreekt u maar liever Engels, dat versta ik".' 179 W. E. G. Louw ervoer hetzelfde, een generatie later: T o e ek die eerste keer in 1936 na Nederland vir studie vertrek het, kon ek, hoewel ek toe reeds 'n magistergraad in die twee tale Nederlands en Afrikaans agter my naam gehad het, my maar baie kwalik met die taal behelp.' l8 Dan het leven in Nederland. Een kamer huren, omgang met een hospita, het Nederlandse eten: het was allemaal zo anders dan thuis. Petronella van Heerden had eerst een nieuwsgierige hospita: 'Sy het by die deur geluister as ek besoek het en gereeld deur my briewe gegaan'. Een volgende vroeg haar al na veertien dagen te vertrekken. 'Ek vra toe waarom en tot my verbasing sê sy ek eet jam met 'n lepel en aangesien sy my moet kos gee, is dit te duur. Ek vra hoe kom sy daaraan? Sy sê sy sien mos die skraapsels jam op my bord. Daar gaan 'n lig by my op. 'n Hollander sit nie goed op sy bord nie maar direk op sy brood en eet dit dan met 'n mes en vurk. Ek vra haar toe om te kom kyk hoe eet 'n Afrikaner jam, en sy sien ek eet dit nie kaal nie, is alles in orde'.181 Maar er waren natuurlijk ook hospita's, die als 'dierbare men-

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen