De Vrije Universiteit en Zuid-Afrika 1880-2005 ([Deel 2]) - pagina 198

EEN

NIEUW

BEGIN

dig en noodsaaklik'. Maar 'het is onjuist en getuigt van vooroordeel apartheid te karakteriseren als een Afrikaner-calvinistische uitvinding. Apartheid en scheiding op grond van ras zijn geworteld in het kolonialisme. Het Afrikaner nationalisme heeft inderdaad het model van de koloniale apartheid omgezet in een systeem - een systeem dat, in weerwil van zekere idealistische motieven, heeft gefaald en heeft geleid tot grote onrechtvaardigheid. 267

De architecten en aanhangers van het apartheidssysteem, aldus De Klerk, hadden verschillende motieven. Zo was er het idealistische idee dat de stichting van aparte staten voor etnische groepen, met elkaar verbonden binnen een confederatie, een instrument tot bevrijding zou zijn. Er was ook sprake van een sterk element van racisme en eigenbelang. En vastberaden pogingen, de Afrikaner nationale identiteit zeker te stellen. Geheel gericht op 'het dieper recht' van zelfbeschikking (een uitdrukking van N.P. van Wyk Louw!), hebben de Afrikaners echter de ogen gesloten voor de ontwikkeling, aldus De Klerk, de opgang na de Tweede Wereldoorlog van een nieuw geloof in de democratie en de mensenrechten. Zij wisten, met Abraham Kuyper, dat elk nieuw geloof op de hielen gevolgd werd door de schim der decadentie, maar zij hebben te weinig geluisterd naar de wijze waarschuwing van diens grote Potchefstroomse leerling L. J. (Wikus) du Plessis: 'God self stel ons voor 'n teëstelling en 'n keuse, nl. tussen die oue en die nuwe. ... sy onversoenbare teëstelling is nie met die nuwe nie, maar met die sondige daarin'. 268 Het vergde veertig jaren 'voordat ons in Suid-Afrika tot finale versoening kon kom met hierdie nuwe tydsgees - voordat ons die sprong sou maak, weg van rasgebaseerde oplossings en skeiding en oor na samewerking, saamhorigheid en nasiebou in 'n nuwe Suid-Afrika. Dit het te lank geduur en daaroor het ons diepe berou'. 209 De doorbraak van 2 februari 1 9 9 0 bracht Zuid-Afrika onherroepelijk op een nieuwe koers. Het nieuwe Zuid-Afrika is gebaseerd op hechte en algemeen aanvaardbare normen en waarden. 'De uitdaging waarvoor ons in Suid-Afrika en u in Europa - staan is om die 'skim van dekadensie', waarvan Kuyper gepraat het, voortdurend raak te sien en teen te gaan; om voortdurend die 'sondige' in die 'nuwe', waarvan Du Plessis gepraat het, met alle mag te bestry; om voortdurend vernuwend te dink en geregtigheid en liefde die meetsnoere te maak waaraan ons onsself voortdurend toets'.270

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen