'Het is ons een eer en een genoegen' - pagina 128

eredoctoraten

anatoly koryagin (1988) Anno 1988 heerste in West-Europa euforie over Michail Gorbatsjov, de immer glimlachende Sovjetleider met de wijnvlek, dikwijls bedekt door een elegante hoed. Maar hoeveel hoop op ontspanning tussen het vrije westen en het communistische oosten Gorbatsjov ook wekte met zijn begrippen perestroika (herstructurering) en glasnost (openheid), nog altijd kwijnden dissidenten weg in gevangenissen, werkkampen en psychiatrische inrichtingen. Deze instellingen behoorden tot het standaardarsenaal van onderdrukkingsmethoden van het communistisch regime sinds de staatsgreep van 1917. De opsluiting van dissidenten in psychiatrische inrichtingen begon echter eerst in het tijdperk dat genoemd is naar de secretaris-generaal van de communistische partij Leonid Brezjnev (1964-1982). Onder zijn bewind kregen mensen met afwijkende meningen de diagnose ‘schizofrenie’. Een slimme term waarmee lastposten effectief konden worden opgesloten. Want, zo luidde de doeltreffende drogreden van de communistische heersers, iemand mocht uiterlijk dan wel normaal ogen, de psychiater ‘wist’ (en stelde de diagnose) dat de ‘patiënt’ in kwestie geestesziek was. Wat de gewone burger niet kon doorzien, werd door het gilde der psychiatrie wel herkend. Met die geslepen legitimatie werden tal van dissidenten in de jaren zeventig in psychiatrische klinieken opgesloten en gedrogeerd. De meest bekende onder hen was Vladimir Boekovski, wiens lot de Nederlanders Robert van Voren en Henk Wolzak zelfs inspireerde tot de oprichting van de Boekovski-stichting die zich inzette voor dissidenten in de ‘tweede wereld’ – waarmee Oost-Europa en de Sovjetunie bedoeld werden. Boekovski maar ook minder bekende slachtoffers van het repressieve systeem vielen in handen van Sovjet-psychiaters, die zich of uit dienstbaarheid aan de partij of uit drang naar een betere positie leenden voor dergelijke praktijken. Niet allen echter. Anatoly Koryagin (1938) was een psychiater, die zich als een van de weinigen tegen deze praktijken keerde. In 1977 sloot hij zich aan bij een kritische werkgroep van vakgenoten die de misstanden in de psychiatrische praktijk aan de orde stelde. In 1981 werd hij gearresteerd en veroordeeld tot de loodzware straf van zeven jaar gevangenschap plus vijf jaar ballingschap – uit te zitten in een kamp in Perm, gelegen aan de Wolga. Ook in gevangenschap verzet-

127

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen