Achtste Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag - pagina 31

XXIX

,Het leven is eeuwig," zegt Strauss, ,verdwijnt het hier, dan begint het daar. Geen begin heeft het gehad en geen einde zal het hebben; en dus verdwijnt ook iedere grond om een schepper aan te nemen." Zóó sprak een theoloog; en dit beginsel is doorgedrongen in de geheele wetenschappelijke wereld, en is de grondslag geworden van het onderwijs op de Hoogescholen, Uit dit stelsel nu moet volgen: de ongerechtigheid op elk gebied; "dat hangt niet van ons willen af, maar: wat Gods Woord zegt van de heidenen, moet bewaarheid worden aan allen, die der heidenen wegen bewandelen (Rom. 1 : 28). Wetenschap, zedelijkheid, godsdienst zijn niet te scheiden. De Siberische Universiteit dan is, in zeker opzicht, het type van de meeste Universiteiten in onze dagen, ook ten onzent. Dit is geen hatelijkheid — maar we drukken hierdoor alleen het streven uit dat, meer of minder bewust, de grondslag is van het hooger onderwijs, zoo hier als elders. Men zegt niet: de natuur is de schepping Gods, die Hij onderhoudt en bestuurt; maar wij speuren met onze wetenschap slechts de wijze na, waaróp God het heelal heeft ingericht, en de wetten, waarnaar Hij alles laat geschieden — neen: voor de huidige wetenschap, die zich bij voorkeur zóó noemt, bestaat God, als Schepper en Onderhouder niet. Een Fransch wijsgeer zegt: ,Dan eerst is men op den rechten weg, als men door waarnemingen en proeven de onveranderlijke en zonder uitzonderingen werkende wetten der verschijnselen, de vaste orde, waarnaar alles geschiedt, vaststelt en voorwerp van wetenschap acht." Vraag echter niet vanwaar die wetten zijn, want die vraag is niet-wetenschappelijk. En nu alle wetenschappen, als onderdeden, geduld, alleen de godgeleerdheid niet; deze heeft lang uitgediend. Aan een Universiteit, ingericht naar den eisch der nieuwste wetenschap is dan ook geen plaats voor de godgeleerdheid, n.l. voor die, welke is de leer, de wetenschap van God en goddelijke zaken. Reeds vóór 80 jaren wilde Pichte haar geheel van de Universiteit gebannen hebben, tenzij ze eerst het „mysterie", dat is God zelf, wilde prijsgeven. En sedert werd het er niet beter. op. Natuurlijk beweer ik hierdoor niet, dat het godsdienstig leven niet toegenomen is — dat is nu niet aan de orde — maar dit: dat in de kringen, die het meest wetenschappelijk heeten, die opvatting van wetenschap heerscht, die óf het bestaan van God ontkent, óf althans beweert, dat met God in de wetenschap niet gerekend moet of mag worden. Du Bois-Reymond beweert: de taak van den man der wetenschap is: „de natuur te begrijpen". Dan moet hij de begrijpelijkheid der natuur onderstellen. De doelmatigheid der natuur is niet

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen