Twaalfde Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag - pagina 56

LIV

opgesloten Avorden, en niet eer als vrije vogels mogen uitvliegen, vóór zij „rationalistische pluimage" hebben gekregen. Oordeelen wij niet tot op zekere hoogte in gelijken zin, zoo al niet over het hoofd, dan toch over het hart onzer tegenstanders ? 3o. Is tegen een Staatsexamen voor allen niet dit bezwaar, dat in zulk een commissie licht enkel tegenstanders zouden benoemd worden, waardoor eenerzijds zwakke jongelui den huik naar den wind zouden gaan hangen; anderzijds de examinatoren als onwetenschappelijk zouden afwijzen, wie niet in hun gareel liep ? Ook de heer Heemskerk wilde tegen het gesprokene geen oppositie voeren. Alleen merkt hij op, dat volgens het door den referent gestelde de Staatsuniversiteiten alle 'm handen der rationalistische wetenschap zouden blijven. En wat zou een geloovige regeering dan moeten doen, die de hoogleeraren aan deze hoogesoholen had te benoemen ? Hij achtte het daarom nog gewenschter, zij het vooralsnog een onbereikbaar ideaal, om deze koers uit te sturen: in hoeverre kunnen de Universiteiten geheel losgemaakt van den Staat? Prof. Fabius, wiens kracht van longorgaan door Prof. Kuyper onderschat bleek, verklaarde zich bereid reeds nu een antwoord te geven. Wat de eerste vraag betreft, herinnerde hij, dat hij gesproken had van de gevestigde rechten der minderheid; wilde de meerderheid in de Kamers deze aantasten, dan kon de Kroon altijd met haar veto tusschenbeide komen. Wel kan de meerderheid dan de Kroon willen dwingen, door alle begrootingen te verwerpen, maar in dit recht der Kamers om alle begrootingen te mogen verwerpen, dient zoo spoedig mogelijk verandering gebracht. Op de tweede vraag antwoordde hij, dat overal waar liefde is voor het beginsel; drang zal wezen om den tegenstander te bekeeren. De vraag is alleen maar, of men daartoe de Staatsmacht mag gebruiken. Gesteld, langs dien weg kon dit doel bereikt worden —- ik zou aarzelen. Maar een overtuiging kan niet gewekt door Overheidsdwang, die wel uitwendig alles met één vernis kan bestrijken, maar in den grond den tegenstander juist daardoor te meer zal prikkelen. Wat eindelijk de bezwaren betreft aan een Staatsexamen verbonden, de spreker miskende deze niet. Op zichzelf ware het wenschelijker, dat de Vrije Universiteit dezelfde rechten kreeg als de andere — maar onder de gegeven omstandigheden scheen een' Staatsexamen de gemakkelijkst te bereiken oplossing. Met hetgeen de heer Heemskerk beoogde, was de spreker het volkomen eens. Alleen dat is het eindpunt op den weg, waarvan het eerste station i s : gelijkstelling van de Vrije Universiteit met de overige,- en reeds dit eerste station zal onder een liberaal ministerie, gelijk ons wacht, inoeilijk genoeg te bereiken zijn. Hij hoopte, dat H. H. Directeuren, om

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen