Achttiende Jaarverslag van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerde Grondslag - pagina 44

XLIY

staat religion, maar service de Dieu. Eveneens blijkt dat uit derf Latijnschen tekst. Van religie nóch van ketterij ts in art. 36 sprake. Men kan ze vvel met dat artikel in verband brengen, maar dat is de zaak niet. Voetius zegt dan ook, dat ,de Gereformeerden van het ketterdooden nooit een stuk hunner geloofsbelijdenis hebben gemaakt; en Voetius zegt dat naar waarheid. Doch er zijn ook menschen die minder in het artikel lezen dan zijn inhoud is; en hierover gaat thans zelfs vooral de quaestie van uitlegging. Dat zijn de lieden, die tegen de Overheidsbemoeiing, in het artikel voorgeschreven, gekant zijn en desniettemin beweren, dat zi.j art. 36 wenschen te handhaven. Zij redeneeren aldus: De handhaving van den kerkedienst enz., kan het best geschieden door de kerk zelve. De historie bewijst, dat, als de Overheid in dezen optreedt, zij in den regel aan den verkeerden kant gaat staan en bijna altijd kwaad doet. Het is dus veel verstandiger dat zij zich onthoude. En omdat nu tot bereiking van een voorgesteld doel natuurlijk altijd de beste middelen moeten gebruikt worden, zoo moet ook hier gedacht worden aan het beste middel, dat de Overheid gebruiken kan, nl. onthouding. „De hand houden aan" moet dus hier worden opgevat, alsof er stond: „de hand afhouden van." En evenzoo wordt dan al het volgende in zijn tegendeel omgezet. Zulke uitlegging wordt gegeven door ernstige mannen, die het blijkbaar ook ernstig meenen. Toch is het eigenlijk slechts een spelen met woorden; waarvoor letterlijk niets is aan te voeren, dan dat men het gaarne aldus lezen zou. Immers, wanneer we in het deel van het artikel, door ons bedoeld, woorden lezen als „handhaven," „weren," „uitroeien," „te gronde^ werpen," „doen prediken," dan gaat het niet aan, alle die zeer actieve begrippen ter zijde te stellen, en te beweren, dat onthouding der Overheid met dit artikel overeenkomt. Trouwens ook uit het verband blijkt, dat art. 36 wel degelijk Overheids-inmenging wil; want onthouding is geene beschrijving van iemands „ambt,'' d. i. van de aan hem opgelegde werkzaamheid. Voorts zou men dan aan dit artikel een beteekenis geven, die met het zeer bekende gevoelen der opstellers zelven geheel in strijd zou zijn. En eindelijk volgt men dan eene methode van uitlegging, die wel nergens elders door iemand zal toegepast worden. Of wat zou bijv. onze Tweede Kamer wel zeggen, wanneer zij een voorstel in behandeling kreeg, om de Gereformeerde en Eoomsche kerken te vervolgen, met de overweging dat het Grondwets-artikel alleen spreekt over bescherming van „kerkgenootschappen." Of wat zouden de Hervormde en andere kerken er wel van zeggen, wanneer de Eegeering het Grondwetsartikel,.dat de tractementen enz. „verzekert," eens zoo uitlegde, dat die verzekering het beste gaat en het best gewaarborgd is, wanneer de gemeenteleden zelven voor die

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen