Jaarboek 1970 Vrije Universiteit Amsterdam - pagina 48

het gehele volk. Het was weliswaar het handwerk van de „gezochten", jongeren die vaak als door een wonder aan arrestatie ontsnapt, gelegenheid hadden zich in een volledige dagtaak aan de goede zaak te wijden, maar het was tegelijk de activiteit van de man of vrouw, die in welke functie en op welke plaats ook, openlijk of in het verborgene het zijne bijdroeg. Natuurlijk was de ondergrondse pers niet mogelijk als niet een organisatie zorgde voor de nieuwsgaring en artikelen, als niet drukkers bereid waren te drukken en expediteurs en verspreiders om het blad in het huisgezin te doen belanden. Er was een organisatie nodig om Joden onderdak te brengen en de jongelui die geen slavenarbeid in Duitsland wensten te verrichten, en een knokploeg om te zorgen dat velen eten en geld bekwamen. Natuurlijk was b.v. ook een organisatie nodig om mensen uit Nederland weg te helpen en berichten naar Engeland over te brengen. Maar wat zou de organisatie hebben kunnen doen, als niet duizenden mannen en vrouwen het mogelijk hadden gemaakt naar schatting twintig- tot dertigduizend Joden van een wisse dood te redden, duizenden jongelui en ouderen die weigerden voor de vijand te werken onderdak te brengen en zoveel anderen op wie de vijand het had gemunt. Wij gedenken dan ook in de voorgelezen namen de mannen van de voorhoede en van de achterhoede. Wij gedenken zonder te onderscheiden in hetgeen zij deden en waarvoor zij werden gearresteerd en zonder te vragen of zij al dan niet na een proces werden doodgeschoten of stierven aan de ellende van het concentratiekamp. Wij gedenken hen omdat zij allen hebben willen bijdragen aan een toekomst van vrijheid en gerechtigheid. Hun werk behoort sedert de meidagen van 1945 tot de geschiedenis. Er is in de afgelopen jaren veel over gezegd, geschreven en gedaan. De periode waarin over heldhaftigheid werd gesproken is gelukkig voorbij. Wij leven duidelijk in een tijd van ernstige bezinning. Door de jeugd wordt thans gevraagd hoe dit alles mogelijk was. Waren de mensen van toen aan de ene kant slechter en aan de andere kant beter dan thans? Wat moeten wij in deze tijd nog met de herdenking van het verzet aan? Het sterk veranderd levensgevoel en normbesef van deze tijd, dat behoefte heeft aan simplificatie, geeft een visie op de vierde en de vijfde mei, die in een onlangs door de grafische school te Amsterdam uitgegeven gedichtenbundel de visie op „vier-vijf mei" wordt genoemd. Een visie zonder blijdschap voor de vrijheid, zonder band aan de doden. Een visie waarin de onvervangbare waarde van de mens als schepsel Gods schijnt verloren te gaan en het woord van Luther: Als morgen de wereld vergaat, 46

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen