Jaarboek 1970 Vrije Universiteit Amsterdam - pagina 33

onderwerp uit de i6e eeuw. Bovendien - en dit is niet zonder belang voor de beeldvorming van zijn leerling Smitskamp - was hij de opvatting toegedaan, dat het de taak van de christen historicus was de aandacht in het bijzonder op de invloed van de geloofsovertuigingen op het historisch gebeuren te richten. Goslinga dacht er in wezen evenzo over. Hij zocht zijn capita - om het zo te formuleren - voornamelijk in de wereld van het orthodox protestantisme van de 19e eeuw: de schoolstrijd, gestalten van het protestantisme als Groen van Prinsterer, Van der Brugghen e.d. Beide leermeesters hadden derhalve hun specifieke belangstelling gericht op het protestantse erfgoed. Beiden ook deden dat als christen historici. Dat zij verbonden waren aan een Universiteit, die haar grondslag gekozen had in dit protestantse erfgoed heeft hierbij ook meegespeeld. Tóén zeker lag het als het ware voor de hand om binnen het historische bedrijf der V.U. opzettelijk aandacht te besteden aan godsdienstige en geestelijke stromingen in de geschiedenis en dan in het bijzonder aan het protestantse godsdienstige en culturele leven. Door deze twee historici is Smitskamp tot historicus opgeleid. Van Van Schelven nam hij de belangstelling voor de tweede helft der i6e eeuw over, van Goslinga die voor de 19e eeuw vaderlandse geschiedenis en van beiden tezamen de hoge waardering van het godsdienstige en geestelijke aspect der geschiedenis, zoals dit tot uitdrukking kwam in stromingen en gestalten. Deze overname was trouwens voor hem een zaak van persoonlijke voorkeur, die op zijn beurt mede bepaald werd door zijn Calvinistische opvoeding en levensbeschouwing. Van deze twee leermeesters heeft Van Schelven wel de grootste invloed op hem gehad. Hij is ook enkele jaren diens assistent geweest, terwijl deze bovendien als zijn promotor is opgetreden. Maar toch heeft ook Goslinga in zekere zin peet gestaan bij de promotie van Smitskamp. Groen van Prinsterer behoorde per saldo tot het arbeidsterrein van Goslinga en deze zal het ook geweest zijn, die Smitskamp, zij het dan misschien indirect, tot het onderwerp van zijn proefschrift geleid heeft. Bovendien - en dit is belangrijker - draagt dit proefschrift duidelijke kenmerken van beide leermeesters. Bij de behandeling van zijn onderwerp heeft Smitskamp bij wijze van spreken alle registers opengetrokken, die hij tijdens zijn opleiding had leren gebruiken. Het is namelijk niet slechts een historische studie geworden, maar ook een historiografische en theoretische. Het is geschiedvorsing, geschiedschrijving en geschiedbeschouwing. Dit bedoelde ik zojuist met „afronding". Tegen deze achtergrond is het ook niet zo vreemd als het op het eerste gezicht schijnen mag, dat hij naderhand zijn beide leermeesters is opgevolgd. In 1947 werd hij benoemd in de toen ontstane vacature-Van Schelven, met dezelfde leeropdracht welke deze had gehad, terwijl hij in 1956 bij diens emeritering de leerstoel van Goslinga ging bekleden: geschiedenis van de nieuwe 31

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen