1906-1907 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 109

95 gerade vorhandenen Beschaffenheit dauerhafteren Gebilde bleiben zurück, weil eben die anderen, nicht dauerhaften, durch den Strom der Zeit fichneller fortgeschioemmt toerden. Wir kommen auf den überaus trivial klingenden Satz: von den Formen der Organismen dauern die am langsten, welche am dauerhaftesten sind." i) Dezelfde redeneering als van Darwin, alleen 't woord «geschiktste" is veranderd in ,dauerhaft." „Zweckmassig ist alles, was die Dauer vergrössert" pag, 337. Met dezelfde weerlegging kunnen we volstaan want 't door den tijd wegstroomen van het , nicht dauerhafte" is geen constitutief principe voor het bestaan van het „dauerhafte." Vóór den tijdstroom bestaat het, zooals ook het doelmatige bestaat vóór de selectie h de causae finales en bestrijding van eenige bezwaren daartegen. Is voor het gebied van het anorganische niet veel gewonnen door de invoering van het begrip energie 2) zeker niet in verband met de quaestie causaal of finaal. Want ook in de biologie kunnen de energiën niet anders opgevat worden dan als middelen ; 't essentiëele toch in 't organisme zijn juist die krachten die niet, tot de energetische behooren. Reinke zet dit duidelijk uiteen: ,Aber für die Biologie sind darum jene Krafte von kaum geringeren Wichtigkeit, die zu den materiellen in einen Gegensatz treten, weil sie sich nicht auf Druck, Stoss, und Fernwirkung zurückführen lassen. Diese Krafte mussen wir wenigstens so lange als nicht energetische Ursache der Lebenserscheinungen zulassen, als sich der Beweis nicht erbringen lasst, dass auch sie nur als Symbol für ein Complex energetischer Bedingungen zu gelten haben. Wollte man dies schon heute fur alle in den Organismen thatigen Krafte behaupten, so könnte das nun auf Grund eines Vorurtheils als un beweisbares Dogma geschehen". 2) Tot deze niet energetische krachten rekent Reinke den wil en 't intellect en naar analogie daarvan ook de ,formbildende" en de 1) VV. Ostwald, Vorlesungen iiber Naturphilosophie 1902. 2) J. fieinke, Theoretische Biologie, pag. 14.6 en A. Linsmeier, s. j . NaturUDd Offenbarung Bd. 49, 1903 pag. 411, 461.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen