1906-1907 Orgaan van de Christelijke Vereeniging van Natuur- en Geneeskundigen in Nederland - pagina 215

199 beschouwing spreekt geene enkele waarneming, en ontbreekt elke analogie. Die nuttige veranderingen zijn door de mutatie zelf ontstaan en aldus bestaat er geen grond voor om een mogelijke vermeerdering van nuttige veranderingen aan een hypothetiichen factor toe te schrijven. 6. Het toeval. Dit principe wordt door prof. Hugo de Vries geacht van essentieel belang te zijn, evenals dat door Darwin gedaan wordt. In dit eardinale punt is er overeenstemming tusschen beiden en daarin toocen zij te zijn geesteskinderen. De mechanisten mogen onderling nog zooveel verschillen zooals de Vries en Darwin, waar het geldt het vitalisme en de teleologie te bestrijden, vereenigen zij zich onder het vaandel van het toeval. ,Das Darwin'sche Princip fordert, dass die artenbildende Variabiliteit — die Mutaliteit — riehtungslos sei. Abweichungen mussen in jedem Sinne auftreten, ohne Bevorzugung irgend welcher bestimmten Richtung, und namentlich ohne Bevorzugung der von der Theorie zu erklarenden fortschreitenden Richtung. Jede Hypothese, welche von diesem Princip abweicht, muss als teleologisch mitunter als unwissenschaftlich verworfen werden." (Bd. I pag. 140). Deze uitval wordt slechts gedekt door de autoriteit van prof. de Vries. Een betoog of een argument om deze uitspraak te verdedigen heb ik niet gevonden. In een wetenschappelijk werk ware dit geen contrabande geweest. Maar 't gaat de teleologie in vele opzichten als Nathan der Weise. Wat men ook ten gunste van hem aanvoerde, 't Hielp niet. ,Der Jude wird verdammt." Als een bewijs hoe onzuiver de quaestie wat betreft ,de teleologie" gesteld wordt 't volgende. ,,Een waardige evenknie van het stuk van Boerhaave, waarin met goed gekozen argumenten en in keurige taal de teleologie als wetenschap wordt aangevallen en betoogd wordt, dat het „waartoe" geen antwoord geven kan op de vraag naar het „waardoor", terwijl toch slechts deze laatste vraag voor den wetenschappelijken vooruitgang belang heeft." Opuscula selecta inleiding pag. XI. Uit dit en mijn vorig artikel blijkt, dat de teleoloog volstrekt niet het „waardoor" verwerpt. Wel de mechanist „het waartoe."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen