1947 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 79

73 hem bij het stellen en beantwoorden der bij hem gerezen vragen behulpzaam te willen zijn. Prof. Sizoo merkt op, dat inleider de gangbare tegenstelling rationalisme irrationalisme zonder critiek heeft aanvaard en aan het Christelijk denken slechts de rol toekent het evenwicht tusschen deze twee uitersten te bewaren. In de voordracht scheen het dan ook of inleider nu eens naar de eene zijde, dan weer naar de andere zijde overhelde, alleen aan het eind bleek het rationalisme toch de voorkeur te krijgen, toen hij de ratio ncemde het geschenk, dat de mensch bij de schepping had meegekregen. Is echter voor het Christelijk denken deze tegenstelling zelf wel aanvaardbaar? Is het wel juist, datgene wat zich niet onder de ratio laat vangen, irrationalistisch te noemen? Spreker betwijfelt b.v. of het juist is. zooals inleider deed, het geloof irrationalistisch te noemen. Door dit te doen meet men toch weer het geloof af aan de ratio, dus laat men de ratio praevaleeren boven het geloof. In de tweede plaats merkt Prof. Sizoo op, dat men door dp geheele cultuurgeschiedenis onder één aspect te willen zien, groot gevaar loopt eenzijdig te worden. Er zijn naast de tegenstelilng rationalisme-irrationalisme ook andere, b.v. determinisme en indeterminisme, die daarmede niet samenvallen. De inleider antwoordt als volgt: De meeste opmerkingen zijn beantwoord door de aan het begin opgestelde nadere definities. De opmerkingen van Dr Krans zijn volkomen juist: de theoretische physica is volkomen mathematisch-rationaal, zoolang men zich tot de theorie beperkt. De moeilijkheden komen onherroepelijk, wanneer men de theorie metaphysisch tracht te duiden. Dr Bakker : het mooi vinden van jazz komt voort' uit de zucht naar het bizarre, en is als zoodanig irrationaal. Uw opmerking over het irrationale in de geneeskunde hoorde ik, als leek in die wetenschap, met veel belangstelling. Dr Landwehr : ik zou niet willen spreken van het irrationalisme in het geloof, maar wel van irrationale factoren, in den zin van Paulus en Tertullianus, en van den schrijver van den Hebraeërbrief : een vaste grond der dingen die men hoopt en een bewijs der zaken die men niet ziet. Dr Hendriks : het schijnt inderdaad beter, niet te spreken van r.ynthese, maar van grensafbakening van het gebied waar de ratio normatief is. Dr Popma : Uw schema : profetie, confessie, of filosofisch thema is geheel nieuw voor mij; het lijkt mij een interessante methode om tot scherpere begripsbepaling en verdieping van inzicht te komen. Prof. Sizoo (2o) : De cultuurgeschiedenis is een zoo veelzijdig en samengesteld object voor den beschouwer, dat hij steeds slechts

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen