1948 Geloof en Wetenschap : Orgaan van de Christelijke vereeniging van natuur- en geneeskundigen in Nederland - pagina 113

105 beschouwt hij als ,,de schepen achter zich te hebben verbrand", al is dit zeer betrekkelijk. Daartegenover stelt hij S o c r a t e s , P l a t o en A r i s t o t e l e s wier philosophische en anti-wetenschappelijke tendenzen toestonden, dat begrippen als bezieldheid van het heelal in het ^wereldbeeld konden worden opgenomen. Volgens hem is ,,le climat crétien bien antérieur au chrétianisme" en hij ziet dan ook in het Christendom een der oorzaken van de mislukking der klassieke wetenschap. Niet alleen is dit foutief, zoals van een onverdach-te zijde als F a r r i n g t o n reeds is betoogd, die meerit te bewijzen, dat de klassieke wetenschap reeds dood was voor het Christendom in de klassieke wereld overwon, doch het getuigt van een gering begrip van het standpunt van de Christen ten opzichte van de natuurwetenschap. Hij herhaalt hier slechts het oudere standpunt, dat het Christendom zich van de natuur afkeert, zonder deze verouderde mening eens onder de loupe te nemen. W a r e n dan B o y l e en N e w t o n behoudens grote natuurkundigen soms geen diep-gelovige Christenen, van wie wij zelfs belangrijke theologische geschriften hebben. En geloofde daarnaast niet zelfs N e w t o n aan alchemie!' Men ziet tot welke gevaren het leidt, indien men de ,,natuurbeschouwing" abstraheert van het complex genaamd ,,mens", dat ze belijdt! In de hoofdstukken ,,Importance de l'idée d'analogie" en ,,histoire de la notion de loi naturelle" zet de schrijver uiteen hoe de natuurwet eerst was een geestelijk verband, dat werd gelegd, hoe daarbij komt een begrip omtrent Orde en regelmaat, daarnaast een ontwaken van het besef van het fundamentele van de natuurwet, terwijl door dit alles heen speelt de magische opvatting gebaseerd op de ,,wet van de analogie", b.v. het ,,zo beneden, zo boven". Hij brengt hierin vele nuttige gegevens bijeen, o.a. over het eerste opduiken van de naam van verschillende vakgebieden der natuurwetenschappen. Zoals eerder in zijn boek dwingt misschien de van ons fundamenteel verschillende levensbeschouwing van den schrijver tot stelling nemen, zijn betoog is echter eerlijk en boeiend, waardoor men dit boekje met respect en vrucht kan lezen. Het laatste hoofdstuk, ongetwijfeld het beste, ,,La dialectique de la science", stelt tegenover elkander de ,,realistische natuur-conceptie" en de ,,wiskundige beschrijving", zoals deze in de moderne natuurbeschouwing een rol spelen als fundamentele uitgangspunten. Hij schetst hoe monisme, determinisme en omkeerbaarheid der verschijnselen een grondslag vormden voor een reeks geleerden, die liefst hunne voorstellingen kleedden in reële mechanische voorstellingen en modellen. Daartegenover staan anderen, die zich om de voorstelbaarheid hunner denkbeelden niet bekommeren. Het nieuwe natuurbeeld, dat in de zeventiende eeuw buiten de Universiteiten om wordt gevormd, maakt in de achttiende een periode

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen